Ślub | Witold Gombrowicz | 1/2 - Kolekcja Teatralna

szczegóły materiału

typ nagrania: audio

czas trwania: 30:18

gatunek: słuchowisko

rok produkcji: 1998

język: polski

kategoria wiekowa: bez ograniczeń

twórcy i obsada

reżyseria: Waldemar Modestowicz

autor: Witold Gombrowicz

aktor: Piotr Adamczyk (Władzio), Marek Bargiełowski (Dygnitarz zdrajca), Izabella Bukowska (Dama), Ewa Konstancja Bułhak (Dama), Adam Ferency (Pijak), Jarosław Gajewski (Henryk), Aleksandra Konieczna (Mania), Henryk Machalica (Kanclerz), Wojciech Machnicki, Józef Mika, Mieczysław Morański, Dariusz Odija, Wojciech Paszkowski, Jacek Różański, Anna Seniuk (Katarzyna), Marek Walczewski (Ignacy)

adaptacja: Waldemar Modestowicz

instrumentalista: Andrzej Kiełbowicz, Michał Wawrzyniak

realizacja: Maria Olszewska

powiązane materiały

Opis

Słuchowisko w reżyserii Waldemara Modestowicza stanowi dowód na to, że „teatr wyobraźni” jest formą, która bardzo dobrze radzi sobie z meandrami dramaturgii Witolda Gombrowicza.

„Człowiek jest poddany temu, co tworzy się »między« ludźmi i nie ma dla niego innej boskości jak tylko ta, która z ludzi się rodzi” – pisał w komentarzu do Ślubu Witold Gombrowicz. Dramat jest artystyczną wykładnią tej tezy. Henryk i jego przyjaciel Władzio są na linii frontu, we Francji. Nagle ich oczom ukazuje się jakby znajoma okolica, rodzinny majątek Henryka w Małoszycach. Dwór przerobiony jest na szynk. Pojawia się też para starszych ludzi, przypominających rodziców mężczyzny. Ignacy, ojciec, jawi się jako król. Syn, za namową Pijaka, obala go, stając się – a właściwie przyjmując formę despotycznego władcy. Reżyseruje rzeczywistość. Wprowadza nowy ład, który musi funkcjonować poprzez osoby trzecie. Dlatego kiedy Henryk pragnie pojąć za żonę Manię, dawną narzeczoną, mówi: „Kazałem zwołać wszystkich na bal dworski. Na balu tym ja i ona wytworzymy między sobą jak największą ilość miłości za pomocą spojrzeń, uśmiechów, pieszczot etc. Wytworzymy między sobą miłość, czystość i wierność… jak dawniej między nami bywało. Jednocześnie zmuszę tę bandę, żeby za pomocą objawów czci i uwielbienia napompowała mnie boskością – i wówczas najspokojniej dam sobie i jej ślub, który zalegalizuje i uświęci wszystko… Cóż w tym dziwnego”. Jednak te zmagania z formą, przybieraniem póz, okazują się groźne. Ceremonia zaślubin przemienia się w uroczystości pogrzebowe.

Personalia
Ślub to „korowód masek, gestów krzyków i min”. Nazywany jest tragedią jaźni. Henryk powtarza co chwila, że śni. Wszystkie postacie balansują na różnych poziomach świadomości. Być może są imaginacją głównego bohatera, który dialoguje sam ze sobą. Teatr radiowy, określany mianem „teatru wyobraźni”, świetnie oddaje te niejednoznaczności utworu. Reżyser słuchowiska, Waldemar Modestowicz, ma zasługi w adaptowaniu tekstów Gombrowicza na język radia. Zrealizował słuchowiska wg opowiadań Zdarzenie na brygu Banbury i Biesiadę u hrabiny Kotłubaj oraz Ferdydurke, w formie wieloodcinkowego słuchowiska. Mówi, że pracując nad tekstem, tworzy mapy postaci scenicznych i planów akustycznych. „Natomiast zakładam spory margines niespodzianki, bo bez tego nie byłoby przygody. Robiąc obsadę, mogę założyć, jak postać będzie brzmiała. Znam skalę głosu aktora czy aktorki, rodzaj ekspresji. Ale najbardziej lubię takie zdarzenia, kiedy jestem zaskoczony; kiedy okazuje się, że aktor przemyślał sprawę i mówi, że chciałby spróbować inaczej. Jestem otwarty na takie propozycje (…). To jest wspólna droga”.

ilustracja: Bob May, Flickr, CC BY SA

O reżyserze

Zdjęcie reżysera — fot. PAP/Tytus Żmijewski

Waldemar Modestowicz

(ur. 1954) – reżyser teatralny i radiowy, studiował historię na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz na Wydziale Radia i Telewizji Uniwersytetu Śląskiego. Okazjonalnie wystawia w teatrze, od połowy lat 80. jest związany z Polskim Radiem.

zobacz także

słuchowisko Audio 45:43 Ferdydurke | Witold Gombrowicz | 1/3 Adaptacja, która nie idzie na skróty. Janusz Kukuła rozpisuje „Ferdydurke” Witolda Gombrowicza na trzyczęściowe słuchowisko. Wprowadzając elementy muzyczne, bawi się formą.

słuchowisko Audio 1:00:38 Ślub | Witold Gombrowicz | 2/2 Słuchowisko w reżyserii Waldemara Modestowicza stanowi dowód na to, że „teatr wyobraźni” jest formą, która bardzo dobrze radzi sobie z meandrami dramaturgii Witolda Gombrowicza.

Ślub | Witold Gombrowicz | 1/2