Wideo,1:34:00,reż. Andrzej Wajda,
2010
producent: Narodowy Instytut Audiowizualny, Narodowy Stary Teatr im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie, Telewizja Polska S.A.
teatr: Narodowy Stary Teatr im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie
data premierowej emisji: 25-05-2010
data premiery: 26-11-2004
barwa: kolorowy
kategoria wiekowa: 12
twórcy i obsada
reżyseria:
Andrzej Wajda
muzyka:
Stanisław Radwan
aktor:
Krzysztof Globisz (Makbet), Roman Gancarczyk (Macduff), Krzysztof Zawadzki (Duncan), Rafał Fudalej (Malcolm), Jacek Romanowski (Banquo), Juliusz Chrząstowski (Lenox / Siward), Andrzej Hudziak (Rosse), Aleksander Fabisiak (Angus), Zbigniew Ruciński (Morderca I / Seyton), Błażej Peszek (Morderca II / Żołnierz), Leszek Piskorz (Lekarz szkocki), Mieczysław Grąbka (Odźwierny), Katarzyna Gniewkowska (Lady Macduff), Aldona Grochal (Dama Dworu), Małgorzata Gałkowska (Wiedźma), Ewa Kolasińska (Wiedźma), Beata Paluch (Wiedźma), Andrzej Kozak (Sługa Makbeta), Kacper Augustynek (Fleance), Jakub Romanowski (Donalbain), Dominik Setlak (Syn Lady Macduff), Iwona Bielska (Lady Makbet)
autor:
William Shakespeare
tłumacz:
Antoni Libera
zdjęcia:
Marek Rajca
autor scenografii:
Krystyna Anna Zachwatowicz Wajda, Marek Warszewski
adaptacja:
Andrzej Wajda
choreografia:
Jacek Tomasik
kostiumy:
Krystyna Zachwatowicz
Opis
Pogranicza kina i teatru. Andrzej Wajda realizuje w telewizji minimalistycznego, uwspółcześnionego „Makbeta” Williama Shakespeare’a, posiłkując się komputerową technologią
Ziemia jałowa. Tak można nazwać świat, w którym Makbet
toruje sobie drogę do tronu. Kraina umęczona wojną. Bez życia. Tylko na niebie
wciąż kłębią się burzowe chmury. Wajda rozgrywa tragedię w rzeczywistości,
która przeszła już niejedną zagładę. Ale będą następne: w pierwszej scenie
widać ciągnące się aż po horyzont trupy w czarnych workach; w ostatniej znów
jest ich już pełno. Zabicie Makbeta nic nie zmienia w obowiązującym porządku.
Uśmiercenie skrytobójcy nie przegoni ciężkich obłoków. Oto Shakespeare bez
nadziei i bez wielkich osobowości. Dookoła krążą postacie w wojskowych
uniformach. Wśród nich Makbet i jego żona. Reżyser podkreślał ich wiek:
„Zrozumiałem, że (…) są ludźmi dojrzałymi. Makbet i Lady Makbet mordują, bo to
ostatnia okazja, żeby z tego życia coś zgarnąć, i zrobią wszystko, żeby to
uzyskać”.
Personalia
Telewizyjny Makbet z 2010 roku
poprzedzony był spektaklem w Starym Teatrze. W 2004 roku wiązano z nim spore
nadzieje. Liczono, że Wajda stworzy dzieło na miarę dawnych realizacji (reżyser
był jednym z budowniczych potęgi krakowskiej sceny, autorem pamiętnych
inscenizacji, takich jak Noc listopadowa
Stanisława Wyspiańskiego, tryptyk wg dzieł Fiodora Dostojeskiego: Biesy, Nastasja Filipowna, Zbrodnia
i kara, czy Hamlet (IV) Williama
Shakespeare’a. Twórca mówił: „Makbeta jako
sztukę o władzy już wielokrotnie widzieliśmy. Ja mam nadzieję, że uda mi się z
aktorami wydobyć temat zbrodni i kary – w tym tajemnica tej sztuki, jej siła i
piękno”.
Głosy z widowni
W 2004 roku Makbet częściowo
zaspokoił oczekiwania publiczności. „Obrany przez Wajdę kierunek interpretacji
wydaje mi się nietrafny, nieskuteczny – pisała Beata Guczalska. – Rozumiem
jednak, że reżyser chciał się odwołać do sumień tych, którzy odpowiadają za
przemoc i wojny w świecie współczesnym. Bo choć odżegnywał się od polityki w
spektaklu, to jednak ubierając aktorów w czarne mundury współczesnych sił
specjalnych, wskazał wyraźnie obszary, których Szekspirowska tragedia może
dotyczyć. (Nieprzypadkowo też zespół wyszedł do oklasków w dniu premiery z
pomarańczowymi wstążeczkami poparcia dla demokracji na
Ukrainie)”. Z kolei Tomasz Mościcki podkreślał plusy adaptacji Wajdy. „Z tekstu
wypadła właściwie tylko jedna scena: morderstwo Banka, a pierwsza scena z
Wiedźmami przeniesiona została do finału spektaklu. Zapowiedź powtórnego
spotkania stała się tym samym zapowiedzią, że wojna nigdy nie skończy się na
dobre, że historia Makbeta wkrótce się powtórzy”.
Na marginesie Reżyser mówił
o telewizyjnej realizacji: „Powstał zupełnie inny obraz, choć styl, obsadę i
dekoracje przenieśliśmy wiernie z oryginalnej inscenizacji. Pozostał zimny
klimat świata zminimalizowanego do kilku odcieni: czerni, szarości, błękitu.
Dodaliśmy jednak efekty specjalne, przez co widowisko stało się czymś z
pogranicza kina i teatru”. Komputerowe efekty specjalne przygotowała Alvernia
Studios, pierwsza w powojennej Polsce niepaństwowa wytwórnia filmowa.
(1926–2016) – reżyser filmowy i teatralny. Studiował malarstwo na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie i reżyserię w Państwowej Wyższej Szkole Filmowej w Łodzi. Debiutował w 1955 roku Pokoleniem. Zrealizował głośne filmy ukazujące tragizm polskiej historii: Kanał (1957), Popiół i diament (1958), Popioły (1965), Wesele (1973), Ziemia obiecana (1975), Człowiek z marmuru (1976), Człowiek z żelaza (1981; nagrodzony Złotą Palmą na festiwalu w Cannes), Korczak (1990), Pan Tadeusz (1999), Katyń (2007). Kręcił też filmy w Jugosławii (Syberyjska Lady Makbet; 1962, Bramy raju, 1967), Francji (Danton, 1982), Niemczech (Piłat i inni, 1971) i Japonii (Nastasja, 1994). W 2000 roku otrzymał Oscara za całokształt twórczości filmowej.
Shakespeare, Mickiewicz, Dostojewski, Wyspiański. Jakie tajemnice klasycznych dzieł odkrywają reżyserzy? Teatr potrafi obrócić na nice przyjęte interpretacje. „Wesele" bez Chochoła, Makbet na Bliskim Wschodzie – zdarzyć może się wszystko.
zobacz fotokonteksty
zobacz także
spektaklWideo1:10:11Między nami dobrze jest | Grzegorz Jarzyna
Grzegorz Jarzyna wykonuje kolejny krok w stronę filmu, kręcąc sztukę Doroty Masłowskiej – „tragikomedię wirtualną o polskiej rzeczywistości”, wyznaczającą w jego karierze zwrot ku sprawom takim jak np. pamięć historyczna.
spektaklWideo1:10:11
Między nami dobrze jest | Grzegorz Jarzyna
Grzegorz Jarzyna wykonuje kolejny krok w stronę filmu, kręcąc sztukę Doroty Masłowskiej – „tragikomedię wirtualną o polskiej rzeczywistości”, wyznaczającą w jego karierze zwrot ku sprawom takim jak np. pamięć historyczna.
słuchowiskoAudio38:42Mołotow | Sławomir Mrożek
„Mołotow” w reżyserii Bogdana Cioska jest słuchowiskiem ze specjalnym udziałem autora. Narratorowi głosu użycza Sławomir Mrożek
słuchowiskoAudio38:42
Mołotow | Sławomir Mrożek
„Mołotow” w reżyserii Bogdana Cioska jest słuchowiskiem ze specjalnym udziałem autora. Narratorowi głosu użycza Sławomir Mrożek
spektaklWideo1:28:09Auslöschung / Wymazywanie | Krystian Lupa | 1/4Auslöschung/Wymazywanie Krystiana Lupy wg powieści Thomasa Bernharda miało za temat (nie jedyny) niedokonaną próbę rozliczenia się Austrii z poparcia dla Hitlera… a wpisało się w dyskutowaną w chwili premiery sprawę Jedwabnego.
spektaklWideo1:28:09
Auslöschung / Wymazywanie | Krystian Lupa | 1/4
Auslöschung/Wymazywanie Krystiana Lupy wg powieści Thomasa Bernharda miało za temat (nie jedyny) niedokonaną próbę rozliczenia się Austrii z poparcia dla Hitlera… a wpisało się w dyskutowaną w chwili premiery sprawę Jedwabnego.
podziel się wrażeniami