Władysław Hasior | Przewodnik po sztuce
- 00:00:24 [elektroniczna muzyka]
- 00:00:33 [Zbigniew Libera] Władysław Hasior urodził się jako nieślubne dziecko w 1928 roku w Nowym Sączu.
- 00:00:40 W roku 1947, dzięki pomocy osób trzecich, rozpoczął naukę w słynnym zakopiańskim liceum technik plastycznych pod kierunkiem Antoniego Kenara,
- 00:00:54 gdzie zresztą potem sam uczył.
- 00:00:56 Od 1952 roku rozpoczął studia na warszawskiej ASP pod kierownictwem Mariana Wnuka,
- 00:01:02 a od 1959, dzięki stypendium rządu francuskiego, studiował w Paryżu pod kierunkiem słynnego rzeźbiarza Ossipa Zadkine’a.
- 00:01:13 Jednak większość swojego czasu spędził tutaj, w tej zrujnowanej obecnie willi Borek w Zakopanem.
- 00:01:19 Już w roku 1957 ten nadzwyczajnie utalentowany artysta zrezygnował z klasycznej rzeźby,
- 00:01:25 i zaczął posługiwać się techniką montażu przedmiotów gotowych, wziętych z codziennego otoczenia,
- 00:01:31 którą kontynuował z niewielkimi zmianami, aż do końca swojego życia.
- 00:01:35 [elektroniczna muzyka]
- 00:01:45 "Polonez", rok 1965.
- 00:01:56 "Pejzaż z ptakiem", rok 1974.
- 00:02:07 "Nigdy o Tobie nie zapomnę", rok 1972.
- 00:02:20 "Telewizor powiatowy", rok 1965.
- 00:02:30 "Portret zbiorowy", z lat 1960 - 1968.
- 00:02:36 Najbardziej niekonwencjonalnym materiałem rzeźbiarskim, często wykorzystywanym przez Hasiora, był ogień.
- 00:02:47 W 1961 roku przy użyciu oryginalnej techniki odlewania cementowych form z negatywów wykopanych w ziemi,
- 00:02:54 powstał asamblaż zatytułowany Niobe, który kilka lat później stał się przyczyną pożaru w salach wystawowych Łódzkiego Muzeum Sztuki,
- 00:03:02 przy czym sam uległ częściowemu spaleniu.
- 00:03:05 W roku 1974, Hasior, zachwycony efektem destrukcji, przerobił go, nadając nowy tytuł "Niobe z czarnego pożaru".
- 00:03:21 W roku 1984, po bez mała 10 latach starań i trudów, Władysław Hasior przenosi się do tego budynku,
- 00:03:28 będącego fragmentem kompleksu sanatorium przeciwgruźliczego, pobudowanego w okresie międzywojennym w stylu lokalnego funkcjonalizmu.
- 00:03:37 Powstała tu, istniejąca zresztą do dziś, galeria prac Władysława Hasiora,
- 00:03:42 a także, jak nazywał ją sam twórca, świetlica powiatowa, będąca miejscem aranżowanych przez artystę spotkań z publicznością.
- 00:03:49 W odremontowanym budynku zamieszkał także sam twórca.
- 00:03:53 [elektroniczna muzyka]
- 00:04:07 [Julia Dembowska] Za każdym razem jak się pyta o Hasiora - "a no tak, on tutaj pił". To jest jakby pierwsza, topowa informacja, która się pojawia. Ile to on wódki wypił z kimśtam.
- 00:04:19 [Zbigniew Libera] Tak jakby tu miejscowi to w ogóle byli abstynentami.
- 00:04:23 [Julia Dembowska] Za kołnierz wylewają.
- 00:04:27 [ZL] A tu była kuchnia właśnie. [JD] Tak.
- 00:04:30 [ZL] I tu była kuchnia.
- 00:04:35 [JD] No i tu są właśnie zebrane książki, gdzieś tu walizka z piżamkami też jest. Tak to... I slajdy.
- 00:04:47 [ZL] O Jezu.
- 00:04:49 [JD] To są te właśnie, przy których opowiadał o sztuce.
- 00:05:01 Hasior nigdy nie był artystą dworskim.
- 00:05:03 Nie tworzył posągów Stalina, Lenina czy Bieruta.
- 00:05:06 Dlatego pewnym zaskoczeniem dla niego była propozycja stworzenia pomnika, upamiętniającego poległych o utrwalenie władzy ludowej na Podhalu.
- 00:05:15 Chodziło o tzw. utrwalaczy, czyli funkcjonariuszy milicji obywatelskiej, służby bezpieczeństwa i żołnierzy korpusu bezpieczeństwa wewnętrznego.
- 00:05:25 Pomnik stanął w roku 1966 i choć z założenia miał być pomnikiem grającym, do dziś zresztą nazywa się go "organami Hasiora",
- 00:05:33 to jak podobno miał powiedzieć sam autor "będziecie mieli pomnik, ale nie zaśpiewa on nigdy".
- 00:05:39 W końcu jakiś sfrustrowany kacyk partyjny postanowił dodać tam, bez wiedzy Hasiora, krowie dzwonki.
- 00:05:46 W latach 80 pomnik ten stał się symbolem niechęci miejscowej ludności do władzy.
- 00:05:51 Wielokrotnie był dewastowany, niszczony, wreszcie wstydliwie zasłonięty obsadzonymi tutaj specjalnie w tym celu drzewkami
- 00:06:00 i dopiero teraz zaczyna się to powoli zmieniać.
- 00:06:12 Władysław Hasior zmarł w roku 1999 w szpitalu w Krakowie
- 00:06:17 w atmosferze niemal powszechnej niechęci.
- 00:06:19 Nigdy nie wybaczono mu tego, że na początku lat 80 poparł generała Jaruzelskiego i jego stan wojenny.
- 00:06:27 W roku 1975 Hasior uznany został za najwybitniejszego artystę polskiego po wojnie.
- 00:06:34 30 lat później, w ankiecie czasopisma Art&Bussiness, znalazł się na pierwszym miejscu w kategorii "artysta niesłusznie zapomniany".
- 00:06:42 [elektroniczna muzyka]
Odcinek przedstawia wybrane przedsięwzięcia artystyczne Władysława Hasiora, uznawanego za jednego z najważniejszych polskich artystów lat 60. i 70 XX wieku, ucznia Ossipa Zadkine i Mariana Wnuka. Zbigniew Libera przedstawia najważniejsze fakty z biografii artysty, a także przybliża kontekst powstania i dalsze dzieje takich prac, jak słynna Niobe czy Organy, przewrotnie zwane Pomnikiem Utrwalaczy Władzy Ludowej lub UBeliskiem. Hasior zapisuje się w historii polskiej sztuki jako odpowiednik Rauschenberga, prekursor asamblażu, który z zestawienia gotowych, codziennych przedmiotów wydobywa nieoczekiwane znaczenia; mimo to, jak zauważa Libera, pozostaje „niesłusznie zapomniany.”
Przewodnik po sztuce to cykl krótkich audycji edukacyjnych, w których artysta Zbigniew Libera przedstawia historię sztuki XX wieku. Opowieść Libery ilustrowana jest dziełami ze zbiorów Muzeum Sztuki w Łodzi. Każdy odcinek poświęcony jest ważnemu artyście, zjawisku artystycznemu bądź szczególnie wybitnemu dziełu sztuki. Program ma formułę autorskiego felietonu, który łączy wiedzę o charakterze encyklopedycznym z ciekawostkami i osobistymi spostrzeżeniami prowadzącego.
Zbigniew Libera (ur. 1959) – artysta, performer, autor obiektów, instalacji oraz filmów wideo; zadebiutował na początku lat 80. filmem Obrzędy intymne, ale uznanie krytyki zdobył w pierwszej połowie lat 90. cyklem prac Urządzenia korekcyjne. Zestaw Body master dla chłopców (1994) orazŁóżeczka porodowe dla dziewczynek (1996), podobnie jak najbardziej znane dzieło artysty Lego.Obóz koncentracyjny to w pełni funkcjonalne obiekty, stanowiące imitacje rzeczywiście istniejących przedmiotów. Poddając je nieznacznym modyfikacjom i osadzając w obcym dla nich kontekście, Libera pokazuje rolę, jaką w procesie socjalizacji odgrywają przedmioty codziennego użytku. Wiele z jego prac weszło do kanonu współczesnej sztuki europejskiej.
Muzeum Sztuki w Łodzi to muzeum, którego główną osią programową jest sztuka awangardowa, dokumentowanie jej historii i praca nad jej aktualizacją. Instytucja posiada trzy oddziały: ms1, ms2 oraz Pałac Herbsta. Założona w 1930 roku placówka jest drugim najstarszym muzeum sztuki nowoczesnej na świecie, wpisanym do Państwowego Rejestru Muzeów w 1998 roku.
SKOMENTUJ
Dodaj komentarz.Poniżej znajduje się wtyczka systemu komentarzy DISQUS. Została ona napisana w html5, dlatego upewnij się czy Twój czytnik ekranu go wspiera. Oficjalnie wspierane przez DISQUS czytniki to VoiceOver i NVDA.
Przemieszczając się przyciskiem tab po kolejnych polach wtyczki, w 9 kroku (po pozycji udostępnij) możnesz wpisać treść komentarza. Jeśli jesteś już zalogowany zatwierdzić wysłanie Twojego komentarza możesz w kroku 10.
Jeśli nie jesteś zalogowany do systemu DISQUS możesz to zrobić w kroku 10. Możesz również logować się poprzez konta Facebook, Twitter lub Google+ w krokach kolejno 11, 12 i 13. W celu zarejestrowania nowego konta w DISQUS podaj swoje dane, w kroku 15 imię, 16 e-mail, 17 hasło. Zatwierdzić wysłanie komentarza można w kroku 18. comments powered by Disqus