Alina Szapocznikow | Przewodnik po sztuce
odtwarzaj/zatrzymaj - spacja|
przewiń w przód/przewiń w tył - strzałki prawo/lewo|
głośniej/ciszej - strzałki góra/dół|
jakość - q
O życiu i twórczości jednej z najwybitniejszych polskich rzeźbiarek
- 00:00:01
- 00:00:22 W roku 1942 hitlerowcy postanowili zlikwidować getto w Pabianicach.
- 00:00:27 Całą ludność pochodzenia żydowskiego zebrano
- 00:00:30 na stadionie, który znajdował się tam, gdzie teraz widzimy te wysokie bloki.
- 00:00:34 Wśród tłumu oczekujących ponad tydzień na transport
- 00:00:39 znajdowała się mała dziewczynka - 13 letnia Alina,
- 00:00:42 nazwisko Szapocznikow.
- 00:00:56 Alina urodziła się w pobliskim Kaliszu,
- 00:00:58 ale dzieciństwo spędziła w Pabianicach.
- 00:01:02 Pochodziła z inteligenckiej rodziny zasymilowanej.
- 00:01:05 W Pabianicach uczęszczała do tej właśnie szkoły,
- 00:01:07 która wówczas nazywała się Gimnazjum im. Św. Jadwigi,
- 00:01:10 gdzie była jedną z dwóch uczennic pochodzenia żydowskiego.
- 00:01:14 W latach siedemdziesiątych do tej samej szkoły chodziłem też i ja.
- 00:01:23 Po likwidacji pabianickiego getta, Alina wraz z matką,
- 00:01:26 która była lekarzem pediatrą trafiły do getta w Łodzi, a potem do obozu Bergen-Belsen.
- 00:01:31 W roku 1943 zostały przeniesione do obozu w Terezinie.
- 00:01:35 Tam Alina Szapocznikow zaprzyjaźniła się z grupą czeskich żydówek.
- 00:01:38 Po wyzwoleniu, aby uzyskać obywatelstwo czeskie, Szapocznikow podała jako miejsce urodzenia
- 00:01:42 czeski Cieszyn i otrzymała dokumenty na nazwisko Alena Szapocznikova.
- 00:01:52 W 1945 zamieszkała w Pradze.
- 00:01:54 Rok później rozpoczęła studia artystyczne w Wyższej Szkole Artystyczno-Przemysłowej w Pradze.
- 00:01:59 Podczas studiów otrzymała wyróżnienie w konkursie na projekt pomnika
- 00:02:03 upamiętniającego masakrę w Lidicach.
- 00:02:07 [Ryszard Stanisławski] Po wojnie wstąpiła do czeskiej partii komunistycznej
- 00:02:10 tuż jak się znalazłem w Czechosłowacji.
- 00:02:13 Po tym słynnym únorze, tzn. po zamachu Gottwalda,
- 00:02:16 w momencie kiedy partia komunistyczna opanowała ten parlamentaryzm czeski,
- 00:02:22 ona tą legitymację podarła, podarła, na moich oczach zresztą.
- 00:02:30 To się działo już w Paryżu i więcej do żadnej partii nie należała.
- 00:02:40 [Ponownie Zbigniew Libera] W 1948 zaczęła studia jako wolny słuchacz
- 00:02:43 w École nationale supérieure des beaux-arts.
- 00:02:46 Wiosną tego roku poznała studenta matematyki na Sorbonie - Ryszarda Stanisławskiego.
- 00:02:50 Od lutego 1949 zamieszkała ze Stanisławskim w Paryżu,
- 00:02:53 gdzie mieszkali do 1951 roku.
- 00:02:56 Na skutek długotrwałej choroby i trudności finansowych,
- 00:02:58 m.in z opłacaniem rachunków za szpital,
- 00:03:01 niemożliwym stało się kontynuowanie studiów.
- 00:03:03 W 1951 na skutek zaostrzenia się stosunków polsko-francuskich i wezwania polskich studentów do powrotu
- 00:03:14 przez ambasadora PRLu w Paryżu - Jerzego Putramenta,
- 00:03:18 Szapocznikow i Stanisławski wrócili do Polski i zamieszkali na Saskiej Kępie w Warszawie.
- 00:03:23 W 1952 roku wyszła za mąż za Ryszarda Stanisławskiego, adoptowali syna Piotra.
- 00:03:34 Początkowo Alina Szapocznikow tworzyła w duchu realizmu socjalistycznego.
- 00:03:38 Po powrocie do Polski aktywnie włączyła się
- 00:03:41 w bieg życia artystycznego w kraju.
- 00:03:43 Brała udział w budowie MDMu, w odbudowie gdańskiej Starówki.
- 00:03:48 Wzięła też udział w konkursie na pomnik Chopina wraz z Oscarem Hansenem,
- 00:03:52 gdzie zdobyła nawet wyróżnienie.
- 00:03:54 Póżniej była też autorką portretu Bolesława Bieruta.
- 00:04:01 W 1955 roku otrzymała nagrodę państwową
- 00:04:04 za rzeźby pod tytułem: "Getto", "Dziewczyna z książką",
- 00:04:09 a także za "Pomnik Przyjaźni Polsko-Radzieckiej",
- 00:04:12 który w latach późniejszych stanął w holu Pałacu Kultury,
- 00:04:16 gdzie przetrwał do 1992 roku, kiedy to wywieziono go na złom.
- 00:04:26 W 1957 Szapocznikow rozstała się z Ryszardem Stanisławskim
- 00:04:30 i związała z Romanem Cieślewiczem, którego ostatecznie pośłubiła 10 lat później.
- 00:04:35 FRAGMENT FILMU DOKUMENTALNEGO|[MĘŻCZYZNA] A pani czego oczekuje?
- 00:04:38 [Alina Szapocznikow] W sprawach prywatnych? To są raczej sprawy intymne...
- 00:04:45 [Opowiada Zbigniew Libera] Jesienią 1963 podjęła decyzję wyjazdu na stałe wraz z rodziną do Paryża,
- 00:04:55 gdzie obracała się w kręgach artystycznych skupionych wokół Pierre Restany'ego,
- 00:04:59 tworzących ruch zwany nowym realizmem.
- 00:05:10 W 1965 rozpoczęła wykorzystywanie odlewów ciała ludzkiego w swoich pracach.
- 00:05:14 Do wykorzystywanych do tej pory tradycyjnych rzeźbiarskich materiałów dołączyła poliester,
- 00:05:22 często podświetlany od wewnątrz.
- 00:05:31 W roku 1969 zdiagnozowano u artystyki raka piersi.
- 00:05:35 Stwierdzono konieczność operacji.
- 00:05:37 W sierpniu po raz ostatni odwiedziła Polskę.
- 00:05:45 Pomimo choroby nie zaprzestała tworzyć i wystawiać, prowadząc aktywne życie.
- 00:05:55 W 1972 stworzyła cykl prac zatytuowanych "Zielnik".
- 00:05:59 Utrwaliła w masie plastycznej, o delikatności niemal wosku,
- 00:06:03 odlewy fragmentów ciała swojego syna,
- 00:06:05 uzyskując przejmujący wyraz ulotności i cierpienia.
- 00:06:13 W październiku 1972 roku artystka pokazała się poraz ostatni publicznie
- 00:06:18 w ambasadzie polskiej w Paryżu.
- 00:06:20 Zimę spędziła w stanie ciężkim w senatorium we Francji.
- 00:06:25 Zmarła 2 marca 1973 roku.
- 00:06:28 Pochowana 6 marca na cmentarzu Cmentarzu Montmartre w Paryżu.
Opis materiału
Przewodnik po sztuce to cykl krótkich audycji edukacyjnych, w których artysta Zbigniew Libera przedstawia historię sztuki XX wieku. Opowieść Libery ilustrowana jest dziełami ze zbiorów Muzeum Sztuki w Łodzi. Każdy odcinek poświęcony jest ważnemu artyście, zjawisku artystycznemu bądź szczególnie wybitnemu dziełu sztuki. Program ma formułę autorskiego felietonu, który łączy wiedzę o charakterze encyklopedycznym z ciekawostkami i osobistymi spostrzeżeniami prowadzącego.
W odcinku Zbigniew Libera podąża śladami życia i twórczości Aliny Szapocznikow – jednej z najwybitniejszych rzeźbiarek polskich. Szapocznikow w swojej twórczości wykorzystywała nietypowe formy i materiały (poliester, poliuretan), przepracowując w nich zazwyczaj temat cielesności.
Zbigniew Libera (ur. 1959) – artysta, performer, autor obiektów, instalacji oraz filmów wideo – zadebiutował na początku lat 80. filmem Obrzędy intymne, ale uznanie krytyki zdobył w pierwszej połowie lat 90. cyklem prac Urządzenia korekcyjne. Zestaw Body master dla chłopców (1994) oraz Łóżeczka porodowe dla dziewczynek (1996), podobnie jak najbardziej znane dzieło artysty Lego. Obóz koncentracyjny, to w pełni funkcjonalne obiekty, stanowiące imitacje rzeczywiście istniejących przedmiotów. Poddając je nieznacznym modyfikacjom i osadzając w obcym dla nich kontekście, Libera pokazuje rolę, jaką w procesie w socjalizacji, odgrywają przedmioty codziennego użytku. Wiele z jego prac weszło do kanonu współczesnej sztuki europejskiej.
Muzeum Sztuki w Łodzi to muzeum, którego główną osią programową jest sztuka awangardowa, dokumentowanie jej historii i praca nad jej aktualizacją. Instytucja posiada trzy oddziały: ms1, ms2 oraz z Pałac Herbsta. Założona w 1930 roku placówka jest drugim najstarszym muzeum sztuki nowoczesnej na świecie, wpisanym do Państwowego Rejestru Muzeów w 1998 roku.
W odcinku Zbigniew Libera podąża śladami życia i twórczości Aliny Szapocznikow – jednej z najwybitniejszych rzeźbiarek polskich. Szapocznikow w swojej twórczości wykorzystywała nietypowe formy i materiały (poliester, poliuretan), przepracowując w nich zazwyczaj temat cielesności.
Zbigniew Libera (ur. 1959) – artysta, performer, autor obiektów, instalacji oraz filmów wideo – zadebiutował na początku lat 80. filmem Obrzędy intymne, ale uznanie krytyki zdobył w pierwszej połowie lat 90. cyklem prac Urządzenia korekcyjne. Zestaw Body master dla chłopców (1994) oraz Łóżeczka porodowe dla dziewczynek (1996), podobnie jak najbardziej znane dzieło artysty Lego. Obóz koncentracyjny, to w pełni funkcjonalne obiekty, stanowiące imitacje rzeczywiście istniejących przedmiotów. Poddając je nieznacznym modyfikacjom i osadzając w obcym dla nich kontekście, Libera pokazuje rolę, jaką w procesie w socjalizacji, odgrywają przedmioty codziennego użytku. Wiele z jego prac weszło do kanonu współczesnej sztuki europejskiej.
Muzeum Sztuki w Łodzi to muzeum, którego główną osią programową jest sztuka awangardowa, dokumentowanie jej historii i praca nad jej aktualizacją. Instytucja posiada trzy oddziały: ms1, ms2 oraz z Pałac Herbsta. Założona w 1930 roku placówka jest drugim najstarszym muzeum sztuki nowoczesnej na świecie, wpisanym do Państwowego Rejestru Muzeów w 1998 roku.
SKOMENTUJ
Dodaj komentarz.Poniżej znajduje się wtyczka systemu komentarzy DISQUS. Została ona napisana w html5, dlatego upewnij się czy Twój czytnik ekranu go wspiera. Oficjalnie wspierane przez DISQUS czytniki to VoiceOver i NVDA.
Przemieszczając się przyciskiem tab po kolejnych polach wtyczki, w 9 kroku (po pozycji udostępnij) możnesz wpisać treść komentarza. Jeśli jesteś już zalogowany zatwierdzić wysłanie Twojego komentarza możesz w kroku 10.
Jeśli nie jesteś zalogowany do systemu DISQUS możesz to zrobić w kroku 10. Możesz również logować się poprzez konta Facebook, Twitter lub Google+ w krokach kolejno 11, 12 i 13. W celu zarejestrowania nowego konta w DISQUS podaj swoje dane, w kroku 15 imię, 16 e-mail, 17 hasło. Zatwierdzić wysłanie komentarza można w kroku 18. comments powered by Disqus