Rozmowa Tomasza Cyza z Pawłem Mykietynem
- 00:00:09 Często jest problem właśnie, że czasami chciałoby się coś napisać, no ale wiadomo, że to jest za trudne,
- 00:00:16 bo wiadomo, że nikt tego nie zagra.
- 00:00:18 Pewne pomysły fakturalne przychodzą, które wydają się ciekawe,
- 00:00:22 no ale jakiś taki zdrowy rozsądek mówi, że tak napisać nie można, no bo nie ma wykonawców,
- 00:00:30 którzy są to potem w stanie zagrać.
- 00:00:32 Pojawiło się zamówienie dla "Kronosów" i tak sobie pomyślałem, że oczywiście jest to świetny zespół,
- 00:00:39 złożony z czterech wspaniałych muzyków, grających na świetnych instrumentach, co też jest ważne,
- 00:00:48 i pomyślałem, że właśnie tutaj problem synchronizacji, poczucia rytmu poszczególnych muzyków...
- 00:00:54 że tutaj ten problem nie istnieje.
- 00:00:56 I stąd się wziął jakiś taki pomysł na niektóre faktury w tym utworze,
- 00:00:59 to znaczy jak pokazać to, że to są tacy muzycy i jeszcze mający takie instrumenty, (próba Kronos Quartet w tle)
- 00:01:06 i właściwie taki brak oporów technicznych - wiadomo, że zagrają wszystko.
- 00:01:12 Nazbierało się parę rozwiązań, które gdzieś próbowałem stosować,
- 00:01:16 gdzieś coś nie wyszło i nie wiedziałem czy to właściwie nie wychodzi, bo jest źle napisane,
- 00:01:21 czy to czasami jest problem z muzykami.
- 00:01:25 Tutaj ta poprzeczka jest rzeczywiście bardzo wysoko postawiona i jeżeli pisać dla takich muzyków,
- 00:01:32 no to pewna trudność, którą oni pokonują jest dodatkowym jakimś... takim elementem ekspresji,
- 00:01:40 tworzy nam to pewną ekspresję.
- 00:01:43 Oczywiście to nie jest tak napisane specjalnie, żeby to było trudne,
- 00:01:46 to nie o to chodzi, dlatego też przez ileś lat marzyłem o jakichś fakturach, o jakichś rozwiązaniach,
- 00:01:51 które wydawały mi się na tyle ryzykowne, że wręcz nie warte ruszania. (muzyka w tle)
- 00:01:59 Tutaj ten zespół to jest właściwie, można powiedzieć, najlepszy kwartet świata albo jeden z kilku najlepszych.
- 00:02:07 Specyfiką muzyki kameralnej, wykonawców muzyki kameralnej, jest to, że mamy kilku muzyków,
- 00:02:12 w przypadku kwartetu czterech, i jeżeli jeden element odstaje od reszty,
- 00:02:17 to wtedy sypie się właściwie cały zespół.
- 00:02:20 Często się zastanawiam czy to jednak nie jest tak, że to w muzyce współczesnej już jest wszystko jedno,
- 00:02:24 czy weźmiemy skrzypce, dwie altówki, wiolonczelę... i poniekąd tak uważam.
- 00:02:28 Do połowy XX wieku był pewien gatunek. Kwartet miał swoją formę, swoje brzmienie, no i to tak jak symfonia,
- 00:02:34 jakoś tam ewoluowało.
- 00:02:36 Moje wątpliwości tutaj raczej dotyczą tego, co się stało później,
- 00:02:38 czy potem... jeszcze to nadal jest jakiś gatunek, czy to już jest tylko skład,
- 00:02:44 gdzie możemy sobie dowolnie te elementy, te instrumenty przestawiać.
- 00:02:48 Tak właściwie zacząłem od tego, że to nie jest ten skład, a teraz w trakcie tej rozmowy (śmiech prowadzącego wywiad)
- 00:02:55 zacząłem się zastanawiać, że to jest jednak rzeczywiście taki skład. (muzyka smyczków w tle)
- 00:02:58 Możliwości akustyczne poszczególnych instrumentów, czyli to, że mamy dwa bardzo wysokie instrumenty,
- 00:03:02 czyli skrzypce, tę altówkę i jedną niską wiolonczelę... rzeczywiście, być może to jest jednak jakiś
- 00:03:07 uniwersalny zespół i to będzie funkcjonować przez jeszcze najbliższe lata.
- 00:03:14 Pisząc ten kwartet rzeczywiście wyszedłem w pewnym sensie od takiego myślenia harmonicznego,
- 00:03:23 które wcześniej zastosowałem w "Ładnieniu". To jest taki sposób na mikrotony,
- 00:03:29 to znaczy zbudowanie jakiegoś zbioru akordów o pewnej specyficznej budowie
- 00:03:37 i w pewnym momencie nagle poczułem, że potrzebuję czegoś takiego, że jednak zbiór akordów
- 00:03:41 to jest coś, co nam porządkuje nasze myślenie w taki sposób wertykalny, a nagle poczułem,
- 00:03:46 że potrzebuję też czegoś, co by było mikrotonalne, ale działało bardziej w taki sposób linearny.
- 00:03:53 Jakiś czas temu poświęciłem i właściwie czuję, że dla mnie to jest takie samo, nie wiem jak to nazwać,
- 00:04:00 środowisko, jak i dźwiękowe, jak i tonalność, ale czasami okazuje się, że jednak nasze przyzwyczajenia
- 00:04:05 są tak silne, mnie się wydaje, że piszę jakieś bardzo proste rzeczy, bardzo komunikatywne,
- 00:04:10 a potem się okazuje, że to jest w ogóle niekomunikatywne, ponieważ nasze przyzwyczajenia,
- 00:04:14 przyzwyczajenia publiczności czy też w ogóle ludzi, którzy słuchają muzyki, są tak jednak silnie ukierunkowane
- 00:04:19 w stronę tej tonalności czy też w stronę systemu równomiernie temperowanego,
- 00:04:23 że nagle się okazuje, że to są jakieś w ogóle ekscesy.
- 00:04:28 Oczywiście robię też sobie często symulację komputerową tego co piszę,
- 00:04:34 więc zawsze mam jakiś zbliżony obraz.
- 00:04:39 Jeśli chodzi o kwartet, bardzo się tego bałem, (smyczki w tle)
- 00:04:43 ale okazało się, że oczywiście Kronos Quartet zrealizował to po prostu w sposób idealny.
- 00:04:48 Byłem strasznie zdenerwowany, wczoraj pojechałem na jedną próbę... i to są właściwie takie
- 00:04:52 rzeczywiście niezwykłe momenty, kiedy wszystko po prostu jest tak jak się chce, prawda?
- 00:04:59 Już nie mówię o samym rozczytaniu partytury, ale również emocjonalizm,
- 00:05:04 ale też jednocześnie duża powściągliwość w tym wykonaniu.
- 00:05:07 Tam takie solo wiolonczeli jeszcze jest, i to Jeffrey po prostu na pierwszej próbie zagrał,
- 00:05:11 dokładnie to, co trzeba i tak jak sobie to wymyśliłem,
- 00:05:15 także to rzeczywiście taki bardzo szczęśliwy moment dla kompozytora, kiedy nie musi się zmagać z problemami pod tytułem,
- 00:05:23 że jeden muzyk jest w trzecim takcie, a drugi już w piątym (śmiech prowadzącego), więc to było miłe.
W materiale Paweł Mykietyn opowiada o II Kwartecie smyczkowym, który powstał z myślą o zespole Kronos Quartet. Skomplikowana struktura rytmiczna, flażolety oraz oparcie utworu na mikrotonach stanowią dla wykonawców duże wyzwanie. Jak twierdzi Paweł Mykietyn, to jeden z niewielu zespołów, dla których mógł napisać tak trudny do wykonania utwór.
Kompozytor opowiada również o swoich dylematach podczas komponowania oraz przyzwyczajeniach publiczności, które ciągle pozostają w tonalności dur-moll.
Paweł Mykietyn (ur. 1971 w Oławie) jest kompozytorem i klarnecistą (grał na klarnecie w założonym przez siebie zespole Nonstrom). Ukończył kompozycję w warszawskiej Akademii Muzycznej im. Fryderyka Chopina w klasie profesora Włodzimierza Kotońskiego (dyplom w 1997 roku). Uczestniczył też w wykładach Witolda Lutosławskiego, Krzysztofa Pendereckiego, Henryka Mikołaja Góreckiego, Magnusa Lindberga, Louisa Andriessena, François-Bernarda Mâche’a czy Michaela Nymana. W wieku 22 lat zadebiutował na festiwalu Warszawska Jesień utworem La Strada. W 1995 roku napisany na zamówienie Polskiego Radia utwór 3 for 13 zajął I miejsce na Międzynarodowej Trybunie Kompozytorów UNESCO w Paryżu w kategorii młodych kompozytorów. W 1996 roku jego utwór Epifora, zamówiony przez Studio Eksperymentalne Polskiego Radia, zajął I miejsce na IV Międzynarodowej Trybunie Muzyki Elektroakustycznej UNESCO w Amsterdamie w kategorii młodych kompozytorów. Paweł Mykietyn pisał muzykę m.in. na zamówienia festiwalu Warszawska Jesień, Teatru Wielkiego - Opery Narodowej, Filharmonii Poznańskiej, Wrocławskiej Orkiestry Kameralnej „Leopoldinum” oraz dla zespołów: Belcea Quartet (Anglia), Icebreaker (Anglia), Ereprijs (Holandia). Komponował również dla solistów, takich jak Elżbieta Chojnacka, Ewa Pobłocka, Andrzej Bauer, Maciej Grzybowski. Współpracował z wybitnymi dyrygentami, m. in. z Agnieszką Duczmal, Jackiem Kaspszykiem, Jerzym Maksymiukiem czy Wojciechem Michniewskim. W styczniu 2000 roku otrzymał „Paszport Polityki”. W tym samym miesiącu jego kompozycja 3 for 13 była prezentowana na Midem Classique w Cannes. W 2008 roku został laureatem pierwszej edycji Nagrody Mediów Publicznych OPUS w dziedzinie współczesnej muzyki poważnej za II Symfonię. Począwszy od 1996 roku skomponował muzykę do większości spektakli Krzysztofa Warlikowskiego. Współpracował też m.in. z Grzegorzem Jarzyną i Andrzejem Woronem. Jest autorem muzyki do filmów: Egoiści Mariusza Trelińskiego, Ono i 33 sceny z życia Małgorzaty Szumowskiej czy Essential Killing Jerzego Skolimowskiego. W 2011 roku został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski za wybitne zasługi dla kultury narodowej oraz za promowanie polskiej muzyki w świecie.
SKOMENTUJ
Dodaj komentarz.Poniżej znajduje się wtyczka systemu komentarzy DISQUS. Została ona napisana w html5, dlatego upewnij się czy Twój czytnik ekranu go wspiera. Oficjalnie wspierane przez DISQUS czytniki to VoiceOver i NVDA.
Przemieszczając się przyciskiem tab po kolejnych polach wtyczki, w 9 kroku (po pozycji udostępnij) możnesz wpisać treść komentarza. Jeśli jesteś już zalogowany zatwierdzić wysłanie Twojego komentarza możesz w kroku 10.
Jeśli nie jesteś zalogowany do systemu DISQUS możesz to zrobić w kroku 10. Możesz również logować się poprzez konta Facebook, Twitter lub Google+ w krokach kolejno 11, 12 i 13. W celu zarejestrowania nowego konta w DISQUS podaj swoje dane, w kroku 15 imię, 16 e-mail, 17 hasło. Zatwierdzić wysłanie komentarza można w kroku 18. comments powered by Disqus