Adam Ferency | Notacje
- 00:00:26 [Adam Ferency]: Z cała pewnością mam taki epizod aktorski ze szczenięctwa kompletnego, jeszcze ze szkoły podstawowej.
- 00:00:34 Myślę wręcz, że z pierwszych klas szkoły podstawowej.
- 00:00:39 Wydaje mi się, że był jakiś bal maskowy na który mój dziadek, który był takim rzemieślnikiem,
- 00:00:45 złote ręce miał do różnych robótek.
- 00:00:48 Zrobił mi jakiś taki miecz z drewna i hełm z pióropuszem i jakąś zbroję chyba tez mi zrobił.
- 00:01:01 I wydaje mi się, że mówiłem wierszyk jakiś w tym stroju.
- 00:01:08 To był zresztą jedyny występ mój w czasach szkolnych, zarówno w czasie szkoły podstawowej, jak i szkoły średniej.
- 00:01:15 Potem już nigdy więcej nie występowałem w żadnych akademiach, ale coś takiego było, więc musiało to być wcześnie.
- 00:01:22 Potem straszne wspomnienie z maturalnej klasy u Rejtana.
- 00:01:27 Jedenastej, bo szedłem jeszcze tym kursem - 7 klas szkoły podstawowej i cztery, 8-9-10-11.
- 00:01:38 W jedenastej klasie maturalna.
- 00:01:40 Matura i moja ukochana pani prof. Anna Modrzejewska od polskiego,
- 00:01:47 w której się śmiertelnie kochałem,
- 00:01:50 robi taki, tak przepytuje wszystkich w klasie, gdzie się wybierają na studia.
- 00:01:56 Jasne było, że u Rejtana wszyscy gdzieś zamierzali studiować.
- 00:02:01 No i tak pomyślałem sobie, że jednak muszę się przyznać do tego, że to byłoby jakieś niepoważne, gdybym nie powiedział.
- 00:02:08 I jak doszło do mnie, wstałem i powiedziałem, że wydział aktorski Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej.
- 00:02:14 No i ten śmiech, który gruchnął przez moją klasę pamiętam do dzisiaj.
- 00:02:18 Do dzisiaj mam w uszach to i pewne takie widzę...
- 00:02:24 Twarz pani profesor lekko, może nie aż ironicznie, ale z lekkim cieniem uśmiechu.
- 00:02:31 I gorącość na policzkach czuję do dzisiaj. Także to było dosyć traumatyczne wspomnienie.
- 00:02:42 Nie mogłem się dostać do szkoły teatralnej, ponieważ poziom mojej nieśmiałości był taki, że ja z najwyższym trudem głośno potrafiłem powiedzieć imię i nazwisko.
- 00:02:52 A jak zacząłem mówić jeszcze wiersz Leopolda Staffa, to cała komisja jęknęła.
- 00:02:59 Pozwolili mi powiedzieć cztery wersety z tego wiersza i powiedzieli, że już wszystko o mnie wiedzą.o mnie wszystko wiedzą.
- 00:03:06 Ja uciekałem przed wojskiem, a ponieważ cały rok po maturze spędziłem na uprawianiu amatorsko teatru w teatrze "Akt 69",
- 00:03:20 to był teatr przy Zakładach Wytwórczych Lamp Elektrycznych im. Róży Luksemburg na Woli.
- 00:03:31 Prowadzony był przez małżeństwo Donkę i Andrzeja Madejów.
- 00:03:36 To było bardzo ciekawe dla mnie, ale ponieważ intensywnie pracowałem, więc nie moglem się przygotować do żadnych studiów wyższych.
- 00:03:45 I jak już pachniało wojskiem to poszedłem na studia na które wiedziałem, że w związku z pewnym wysokim poziomem, jaki był u Rejtana,
- 00:03:55 z całą pewnością nie przygotowując się specjalnie się mogę dostać.
- 00:03:59 I to była właśnie cybernetyka, to się wtedy nazywało "organizacja przetwarzania danych".
- 00:04:05 Pracowaliśmy na komputerach Odra 1303, wielkości wagonu kolejowego.
- 00:04:13 Ale miło wspominam ten czas na SGPiSie, bo ja byłem kompletnym dzieckiem,
- 00:04:21 a po tych 4 semestrach, bo tyle spędziłem na SGPiSie,
- 00:04:25 byłem w jakimś sensie dorosłym człowiekiem,
- 00:04:28 wiec jak postanowiłem ponownie zdawać do szkoły teatralnej,
- 00:04:34 to nie mogło już mnie spotkać nic, już bym powiedział, zaskakującego,
- 00:04:41 jakiejś wody sodowej, nie - to już byłem na to uodporniony, już byłem dorosłym człowiekiem.
- 00:04:50 Aktorstwo można, bym powiedział, traktować tylko tak usługowo i wtedy to nie jest jakiś specjalny koszt, nie ponosi się go.
- 00:05:03 Natomiast jeśli się poważnie uczestnic... uczestniczy, mam kłopoty z polszczyzną.
- 00:05:14 Uczestniczy w pracy, szczególnie w teatrze, to to jest bolesna praca.
- 00:05:19 To jest penetracja samego siebie, jesteśmy rozkrzyżowani na dwóch biegunach,
- 00:05:29 między dobrem a złem, wszystko się w nas mieści, tylko trzeba to umieć znaleźć w sobie.
- 00:05:35 Od krzyku do szeptu, to są bolesne rzeczy.
- 00:05:39 Role, w które wchodzimy, jeśli się poważnie traktuje aktorstwo, zaczynają nas przygniatać.
- 00:05:46 I ten zwielokrotniony los nasz, który zwielokrotniamy przyjmując życiorysy innych ludzi na siebie,
- 00:05:59 to jest wciągająca szalenie rzecz, bo w jakimś sensie czyni nas nieśmiertelnymi.
- 00:06:08 To znaczy te multiplikacje mogą się powielać w setki czy tysiące i w jakimś sensie stajemy się nieśmiertelni.
- 00:06:16 Ale tez te losy mogą nas kompletnie wbić w ziemię i doprowadzić do szaleństwa.
- 00:06:23 Właściwie to ciągle się dziwię, jak się budzę rano,
- 00:06:28 To ciągle się dziwię, że obudziłem się we własnym łóżku, a nie w szpitalu dla obłąkanych.
- 00:06:46 Ja chętnie bardzo gram u młodych ludzi.
- 00:06:51 Nie ukrywam, że czasami jest to ciężkie, dlatego, że oni zupełnie maja już...
- 00:06:56 Jakby tak inaczej w ogóle myślą.
- 00:07:00 Innej muzyki słuchają, inną mają estetykę, ale mnie ciekawi to, co w nich siedzi.
- 00:07:08 I jak tylko mogę to staram się z nimi pracować i słuchać, co oni maja do powiedzenia na temat świata.
- 00:07:25 Mnie się zdaje, że ja poważnie myślę o życiu, a zawsze myślałem tez poważnie o swoim zajęciu, jakie uprawiam.
- 00:07:38 Wydaje mi się, że bez mówienia o świecie i różnych jego aspektach nie ma co w ogóle zajmować się sztuką.
- 00:07:49 Aktorstwo bez tego jest jakąś lichością kompletną, nie interesuje mnie.
- 00:07:59 [fragment sztuki] "Ruszałem z posad masywy lądów, rwałem z korzeniami sosny i cedry."
- 00:08:09 "Budziłem w mogiłach zmarłych i z grobu odwalałem głazy, aby wyjść mogli,"
- 00:08:19 "Lecz!"
- 00:08:26 "Dziś się wyrzekam owej surowej magii."
- 00:08:36 [AF]: Teatr dopuszcza wszystkie możliwości. I ja naprawdę mało bym się zdziwił,
- 00:08:43 jakby ktoś zaproponował mi, żebym od przyszłego tygodnia zaczął uczestniczyć w próbach "Romea i Julii" i grać Julię.
- 00:08:53 Dzisiaj teatr dopuszcza takie możliwości, więc mówię, nie zdziwiłbym się.
- 00:08:58 Natomiast co do tego, co ja bym zagrał.
- 00:09:01 Ja nie umiem powiedzieć, dlatego, że są pewne tematy, które oczywiście zmieniają się w człowieku z wiekiem, prawda.
- 00:09:11 Rozmyśla nad różnymi sprawami, zmienia się, starzeje się.
- 00:09:18 Dzisiaj jest strasznie z rozżaleniem, właściwie z bólem myślę sobie o Polsce i o wojnie polsko-polskiej,
- 00:09:29 która nie bójmy się tego słowa, to jest wojna domowa, która się toczy w tej chwili.
- 00:09:35 Ona jest tylko zimną wojną domową i jeszcze trupy na ulicach nie leżą. Daj Boże, żeby nie leżały.
- 00:09:42 Ja bym chętnie coś grał takiego, co mogłoby pomóc tę wojnę wyciszyć, ugasić.
- 00:09:53 Co to miałoby być, nie bardzo sam wiem.
- 00:09:57 W dramaturgii nie potrafiłbym może wskazać takich tekstów, ale ponieważ teatr odchodzi od tekstów, takich napisanych od A do Z.
- 00:10:09 Może ktoś mi zaproponuje coś takiego, co okaże się jakimś balsamem na te kompletnie jakieś rozgorączkowane polskie czoła.
- 00:10:23 I może taką rzecz bym w tej chwili najchętniej przyjął do zagrania. Ale co to miałoby być?
Fascynacja Adama Ferencego teatrem i pociąg do wcielania się
w różne role zaczęła się w podstawówce. Jednak to chorobliwa nieśmiałość
bohatera i niezrozumienie ze strony licealnych kolegów oraz nauczycielki
polskiego sprawiły, że młody abiturient nie dostał się na wymarzone studia aktorskie
w warszawskiej Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej. By nie trafić do wojska,
zaczął pracować na warszawskiej Woli w Zakładach Wytwórczych Lamp Elektrycznych
im. Róży Luksemburg, równocześnie próbował swoich sił w zakładowym teatrze Akt
69 pod okiem Danuty i Andrzeja Madejów. Zdecydował się także na prekursorskie
wówczas studia cybernetyczne na SGPiS-ie, gdzie studiował organizację
przetwarzania danych przez 4 semestry. Nabył doświadczenia, a przede wszystkim
dojrzał życiowo – i zdecydował się na kolejne podejście do egzamin do PWST. Tym
razem się dostał na wymarzone studia.
Dla Ferencego aktorstwo to bolesna praca, nieustanne
poruszanie się między ekstremami, biegunami dobra i zła, wchodzenie w cudze
życiorysy, dotykanie emocji i wydobywanie ich z siebie. To wyzwanie, ale także możliwość
lepszego zrozumienia siebie, przeżywania wielu wcieleń, wreszcie – szansa na artystyczną
nieśmiertelność.
Aktor zdradza także swój stosunek do grania u reżyserów
młodszego pokolenia, mówi o różnicy pokoleniowej, jednak jest to dla niego
element stymulujący pracę artystyczną. Krytycznie wypowiada się o obecnej
kondycji Polski jako kraju objętego wewnętrzną, swoistą polsko-polską wojną
domową i szuka ratunku dla tej sytuacji w teatrze, pokazuje siłę tego medium.
Jednak poza zwątpieniem z wypowiedzi Ferencego bije przede wszystkim świadomość
dojrzałego aktora, radykalizm ukształtowanego człowieka i nadzieja artysty, który
pocieszenia szuka w sztuce.
Adam Ferency (ur. 1951 w Warszawie) – aktor teatralny, filmowy, dubbingowy oraz reżyser teatralny. Absolwent Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Warszawie. Związany z Teatrem Dramatycznym, Rozmaitości i Współczesnym (gdzie miał miejsce jego reżyserski debiut – Hollywood, Hollywood Davida Mameta). Występował w filmach Agnieszki Holland, Krzysztofa Kieślowskiego, Jana Kazimierza Kolskiego czy Tomasza Wiszniewskiego (za rolę w Kanalii odebrał Złotego Lwa na festiwalu w Gdyni w 1991 roku). Wiele wyróżnień otrzymał za kreacje stworzone dla Teatru Telewizji i Teatru Polskiego radia, m. in. nagrodę Teatru Polskiego Radia Wielki Splendor oraz nagrodę aktorską na 3. Krajowym Festiwalu Teatru Polskiego Radia i Teatru Telewizji Polskiej „Dwa Teatry”. Szerszej publiczności znany także jako kamerdyner z serialu Niania (Nagroda Specjalna na Festiwalu Dobrego Humoru w Gdańsku).
Tagi
Powiązane materiały
-
czas trwania 2 godz 13 min 26 sek
Przejdź do gatunku: spektakl
Burza | Krzysztof Warlikowski
Warlikowski wpisuje polskie traumy narodowe w Szekspirowski dramat i pyta o wartość cnoty oraz przywraca rangę winy
-
czas trwania 11 min 06 sek
Przejdź do gatunku: wypowiedź
Jan Englert | Notacje
-
czas trwania 9 min 56 sek
Przejdź do gatunku: wypowiedź
Krystian Lupa | Notacje
-
czas trwania 11 min 25 sek
Przejdź do gatunku: wypowiedź
Jan Peszek | Notacje
-
czas trwania 12 min 04 sek
Przejdź do gatunku: wypowiedź
Daniel Olbrychski | Notacje
Zobacz także
-
czas trwania 7 min 11 sek
Przejdź do gatunku: wykład
Zobaczyć mowę i milczenie. Wokół dramatów Tadeusza Różewicza | 5/6
Wykład otwarty Teatru Narodowego z 2006 roku
-
czas trwania 10 min 49 sek
Przejdź do gatunku: wypowiedź
Kierunek Auschwitz | August Kowalczyk | Notacje
-
czas trwania 59 min 14 sek
Przejdź do gatunku: wywiad/rozmowa
Marcel Łoziński | Wtedy–teraz. Polska Szkoła Dokumentu
-
czas trwania 23 min 29 sek
Przejdź do gatunku: wywiad/rozmowa
Robert Brylewski | Dezerterzy
-
czas trwania 5 min 26 sek
Przejdź do gatunku: wywiad/rozmowa
Tadeusz Gadacz | Kwestionariusz kultury
SKOMENTUJ
Dodaj komentarz.Poniżej znajduje się wtyczka systemu komentarzy DISQUS. Została ona napisana w html5, dlatego upewnij się czy Twój czytnik ekranu go wspiera. Oficjalnie wspierane przez DISQUS czytniki to VoiceOver i NVDA.
Przemieszczając się przyciskiem tab po kolejnych polach wtyczki, w 9 kroku (po pozycji udostępnij) możnesz wpisać treść komentarza. Jeśli jesteś już zalogowany zatwierdzić wysłanie Twojego komentarza możesz w kroku 10.
Jeśli nie jesteś zalogowany do systemu DISQUS możesz to zrobić w kroku 10. Możesz również logować się poprzez konta Facebook, Twitter lub Google+ w krokach kolejno 11, 12 i 13. W celu zarejestrowania nowego konta w DISQUS podaj swoje dane, w kroku 15 imię, 16 e-mail, 17 hasło. Zatwierdzić wysłanie komentarza można w kroku 18. comments powered by Disqus