Etiuda na jedno uderzenie w talerz | Włodzimierz Kotoński
odtwarzaj/zatrzymaj - spacja|
przewiń w przód/przewiń w tył - strzałki prawo/lewo|
głośniej/ciszej - strzałki góra/dół|
jakość - q
Pierwsza polska kompozycja elektroakustyczna, która zrodziła się na planie surrealistycznego filmu animowanego
Opis materiału
Etiuda znana jest jako pierwsza polska kompozycja z gatunku muzyki elektroakustycznej (można spotkać również określenie „muzyka na taśmę”, nawiązujące do technologicznego etapu historii tej muzyki, kiedy to podstawowym nośnikiem dźwięku była taśma magnetyczna). Powstała w 1959 roku w działającym od dwóch lat Studiu Eksperymentalnym Polskiego Radia w Warszawie. Asystentem kompozytora i realizatorem dźwięku był Eugeniusz Rudnik.
Materiałem do kompozycji było nagranie tylko jednego uderzenia miękką pałką w średniej wielkości talerz turecki. Nagranie to zostało następnie poddane rozmaitym przekształceniom, a uzyskane efekty zakomponowane w utwór wedle reguł serializmu.
Technika przetwarzania dźwięku nagranego – w odróżnieniu od tworzenia dźwięku za pomocą generatora – została rozwinięta w paryskim studiu GRM i zyskała nazwę musique concrète. „Muzyka konkretna” znaczy tyle, co „muzyka abstrakcyjna”. Przekształcony elektroniczne dźwięk ulega wyabstrahowaniu od swego źródła, kojarzonego z nim przedmiotu, przestrzeni, historii. Staje się po prostu falą. Tak dzieje się w Etiudzie Kotońskiego, zwanej też Etiudą konkretną, z dźwiękiem talerza, który zachował się jedynie w tytule. Podobne zabiegi stosowane były w pierwszej połowie XX wieku w „sztuce konkretnej” (malarstwo abstrahujące od naśladowania rzeczywistości, operujące czystym kolorem, fakturą, geometryczną formą) oraz „poezji konkretnej” (język abstrahujący od znaczenia, działający czystą dźwiękowością).
Pomysł na Etiudę zrodził się podczas pracy nad surrealistycznym filmem animowanym Albo rybka Hanny Bielińskiej i Włodzimierza Haupego, do którego Włodzimierz Kotoński tworzył elektroakustyczne efekty dźwiękowe, m.in. z nagrań dźwięku talerza, odtwarzanego raz w przód, raz w tył ze zmienną prędkością. Wtedy też postanowił skomponować z niego autonomiczny utwór muzyczny.
Etiuda po raz pierwszy zabrzmiała na festiwalu Warszawska Jesień w 1960 roku, a potem wykonywana była na koncertach i festiwalach nowej muzyki w wielu krajach.
Monika Pasiecznik Fot: Ian Mackenzie, Flickr, CC BY
Materiałem do kompozycji było nagranie tylko jednego uderzenia miękką pałką w średniej wielkości talerz turecki. Nagranie to zostało następnie poddane rozmaitym przekształceniom, a uzyskane efekty zakomponowane w utwór wedle reguł serializmu.
Technika przetwarzania dźwięku nagranego – w odróżnieniu od tworzenia dźwięku za pomocą generatora – została rozwinięta w paryskim studiu GRM i zyskała nazwę musique concrète. „Muzyka konkretna” znaczy tyle, co „muzyka abstrakcyjna”. Przekształcony elektroniczne dźwięk ulega wyabstrahowaniu od swego źródła, kojarzonego z nim przedmiotu, przestrzeni, historii. Staje się po prostu falą. Tak dzieje się w Etiudzie Kotońskiego, zwanej też Etiudą konkretną, z dźwiękiem talerza, który zachował się jedynie w tytule. Podobne zabiegi stosowane były w pierwszej połowie XX wieku w „sztuce konkretnej” (malarstwo abstrahujące od naśladowania rzeczywistości, operujące czystym kolorem, fakturą, geometryczną formą) oraz „poezji konkretnej” (język abstrahujący od znaczenia, działający czystą dźwiękowością).
Pomysł na Etiudę zrodził się podczas pracy nad surrealistycznym filmem animowanym Albo rybka Hanny Bielińskiej i Włodzimierza Haupego, do którego Włodzimierz Kotoński tworzył elektroakustyczne efekty dźwiękowe, m.in. z nagrań dźwięku talerza, odtwarzanego raz w przód, raz w tył ze zmienną prędkością. Wtedy też postanowił skomponować z niego autonomiczny utwór muzyczny.
Etiuda po raz pierwszy zabrzmiała na festiwalu Warszawska Jesień w 1960 roku, a potem wykonywana była na koncertach i festiwalach nowej muzyki w wielu krajach.
Monika Pasiecznik Fot: Ian Mackenzie, Flickr, CC BY
Tagi
Powiązane materiały
Powiązane materiały
-
czas trwania 7 min 50 sek
Przejdź do gatunku: utwór muzyczny
Riff 62 na orkiestrę (dyr. Antoni Wit) | Wojciech Kilar
W awangardowym, sonorystycznym utworze, bisowanym podczas Warszawskiej Jesieni 1962 roku, Kilar bardzo efektownie połączył technikę wziętą z muzyki poważnej z techniką charakterystyczną dla jazzu i muzyki popularnej
-
czas trwania 8 min 41 sek
Przejdź do gatunku: utwór muzyczny
Genesis II: Śpiewy instrumentalne op. 19 nr 2 | Henryk Mikołaj Górecki
-
czas trwania 6 min 18 sek
Przejdź do gatunku: utwór muzyczny
Tren – Ofiarom Hiroszimy na 52 instrumenty smyczkowe | Krzysztof Penderecki
-
czas trwania 12 min 47 sek
Przejdź do gatunku: utwór muzyczny
Kino Dźwięku | Ałła Zagajkiewicz | While Falling Asleep: To Wake Up... While Flying Up: To Submerge…
-
czas trwania 12 min 35 sek
Przejdź do gatunku: utwór muzyczny
Kino Dźwięku | Lionel Marchetti | Dans la Montagne
Zobacz także
-
czas trwania 18 min 15 sek
Przejdź do gatunku: utwór muzyczny
Siwa mgła na baryton i orkiestrę (wyk. Andrzej Bachleda) | Wojciech Kilar
Posłuchaj więcej utworów w Kolekcji specjalnej WOJCIECH KILAR
-
czas trwania 7 min 18 sek
Przejdź do gatunku: utwór muzyczny
Czołówka z filmu „Trędowata” | Wojciech Kilar
-
czas trwania 4 min 19 sek
Przejdź do gatunku: utwór muzyczny
Aria na strunie g z III Suity orkiestrowej D-dur BWV 1068 (wersja orkiestrowa) | Jan Sebastian Bach
-
czas trwania 14 min 57 sek
Przejdź do gatunku: utwór muzyczny
Les espaces du sommeil na baryton i orkiestrę (dyr. Witold Lutosławski) | Witold Lutosławski
-
czas trwania 10 min 55 sek
Przejdź do gatunku: utwór muzyczny
Dla Ciebie, Anne-Lill op. 58 na flet i fortepian | Henryk Mikołaj Górecki
SKOMENTUJ
Dodaj komentarz.Poniżej znajduje się wtyczka systemu komentarzy DISQUS. Została ona napisana w html5, dlatego upewnij się czy Twój czytnik ekranu go wspiera. Oficjalnie wspierane przez DISQUS czytniki to VoiceOver i NVDA.
Przemieszczając się przyciskiem tab po kolejnych polach wtyczki, w 9 kroku (po pozycji udostępnij) możnesz wpisać treść komentarza. Jeśli jesteś już zalogowany zatwierdzić wysłanie Twojego komentarza możesz w kroku 10.
Jeśli nie jesteś zalogowany do systemu DISQUS możesz to zrobić w kroku 10. Możesz również logować się poprzez konta Facebook, Twitter lub Google+ w krokach kolejno 11, 12 i 13. W celu zarejestrowania nowego konta w DISQUS podaj swoje dane, w kroku 15 imię, 16 e-mail, 17 hasło. Zatwierdzić wysłanie komentarza można w kroku 18. comments powered by Disqus