Stanisław Lem | Zapiski ze współczesności | 2/5
Drugi odcinek cyklu to wspomnienie Stanisława Lema o okresie po zakończeniu studiów. Aby uniknąć wcielenia do wojska pisarz nie złożył ostatniego egzaminu. Ponieważ wciąż nie ukazała się jego książka, nie mógł również być członkiem Stowarzyszenia Literatów. Był więc wówczas, jak to sam określił, „nikim”, co wówczas było „bardzo niezdrowe”. W końcu trafił do pisma „Życie Nauki”, gdzie zajmował się głównie noszeniem pudeł z książkami – darów od zagranicznych uniwersytetów, które pomagały odbudować bazę biblioteczną polskich uczelni po zniszczeniach wojennych. Lem miał dzięki temu dostęp do licznych książek naukowych – młodzieńcza energia pozwalała mu na zapoznawanie się z nimi w nocy, zanim wysyłał je do ośrodków akademickich w kraju. Dzięki temu był jednym z pierwszych ludzi w Polsce, którzy mieli okazję zapoznać się z ważnymi i nowatorskimi dziełami naukowymi. Kiedy znów stał się bezrobotny, rozważał pracę fizyczną spawacza – nie miał jednak w tym kierunku talentu, a doświadczenie zdobywał w czasie wojny, kiedy mile widziana była praca nieefektywna i przynosząca straty, będąca elementem antyniemieckiego sabotażu. Wciąż podejmował więc starania, aby opublikować swoją pierwszą powieść – jeździł w tej sprawie m.in. do Wydawnictwa Czytelnik w Warszawie. Ponieważ książka (Szpital Przemienienia) była ideologicznie nie do przyjęcia, postanowił spisać wspomnienia i uzupełnić je o postacie idealistycznych komunistów i w ten sposób wreszcie coś opublikować. Jak mówi pisarz: „to były bardzo dziwne czasy, których normy obecnie nam się nie mogą w głowach pomieścić”.
Lem opowiada również o spotkaniu z teoriami Trofima Łysenki – rosyjskiego genetyka, który odrzucał tradycyjne teorie dziedziczenia i dążył do obalenia teorii Darwina. To spotkanie sprawiło, że porzucił plan studiowania biologii teoretycznej, po tym jak się przekonał, że dyscyplina ta w warunkach bloku wschodniego nie miała szans na rozwój. Odcinek wieńczy opowieść o tym, jak pisarz został zatrzymany przez Urząd Bezpieczeństwa i przez trzy tygodnie siedział w areszcie, gdzie z nudów zajął się rzeźbą.
Stanisław Lem (ur. 12 września 1921 roku we Lwowie, zm. 27 marca 2006 roku w Krakowie) był pisarzem, filozofem i futurologiem, przedstawicielem nurtu fantastyki naukowej. Pozostaje najczęściej tłumaczonym polskim pisarzem – jego książki przełożono na ponad 40 języków i sprzedano w łącznym nakładzie przekraczającym 30 milionów egzemplarzy. Studiował medycynę, której nie ukończył, aby uniknąć przymusowego wcielenia do armii w charakterze lekarza wojskowego. Po wojnie, w 1946 roku, w ramach akcji repatriacyjnej przeniósł się wraz z rodziną do Krakowa. Debiutował wierszami publikowanymi m.in. na łamach „Tygodnika Powszechnego”, równolegle w latach 1946–48 publikował opowiadania o tematyce wojennej zawierające elementy fantastyki. Jego debiutem książkowym byli wydani w 1951 roku Astronauci, jego pierwsza powieść, napisany w 1948 roku Szpital Przemienienia, ze względu na problemy z cenzurą ukazał się dopiero w 1955 roku, w ramach trylogii Czas nieutracony. Do jego najważniejszych dzieł należą: Solaris (1961), Summa technologiae (1961), Cyberiada (1965), Opowieści o pilocie Pirxie (1968) i Fiasko (1987). Był członkiem Stowarzyszenia Literatów Polskich, Polskiej Akademii Umiejętności i amerykańskich stowarzyszeń Science Fiction Research Association i Science Fiction Writers of America. Otrzymał doktoraty honoris causa m.in. Politechniki Wrocławskiej (1981), Uniwersytetu Jagiellońskiego (1998) i Uniwersytetu Bielefeld (2003). Odznaczony m.in. Orderem Orła Białego (1996) i Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2005).
Zapiski ze współczesności to cykl audycji, które dają słuchaczowi możliwość zaznajomienia się z gościem programu – bohaterem tygodnia. Pisarze, artyści, naukowcy snują biograficzne wspomnienia lub dzielą się przemyśleniami i refleksjami na temat różnych zjawisk współczesnego świata. Bohaterem niniejszego pięcioodcinkowego cyklu audycji jest pisarz Stanisław Lem.ilustracja: Stanisław Lem, fot. autor nieznany, Wikimedia Commons, CC BY SA
Tagi
Powiązane materiały
-
czas trwania 14 min 54 sek
Przejdź do gatunku: wypowiedź
Stanisław Lem | Zapiski ze współczesności | 3/5
Stanisław Lem o swojej młodości we Lwowie, słabości kultury i państwowości ukraińskiej w obliczu intensywnej rusyfikacji i tragedii masowych przesiedleń w czasie wojny
-
czas trwania 14 min 54 sek
Przejdź do gatunku: wypowiedź
Stanisław Lem | Zapiski ze współczesności | 4/5
-
czas trwania 14 min 44 sek
Przejdź do gatunku: wypowiedź
Stanisław Lem | Zapiski ze współczesności | 5/5
-
czas trwania 14 min 36 sek
Przejdź do gatunku: wypowiedź
Stanisław Lem | Zapiski ze współczesności | 1/5
Zobacz także
-
czas trwania 7 min 01 sek
Przejdź do gatunku: program edukacyjny
Polskie sukcesy – sport | Kronika polska
Historyk Jerzy Eisler omawia największe polskie osiągnięcia sportowe w okresie PRL
-
czas trwania 9 min 11 sek
Przejdź do gatunku: wywiad/rozmowa
Cywilizacja a kultura | To trzeba wiedzieć | cz. 2
-
czas trwania 10 min 29 sek
Przejdź do gatunku: wywiad/rozmowa
Nauka o literaturze - cz.2 | Rozmowy o Nauce
-
czas trwania 15 min 01 sek
Przejdź do gatunku: wypowiedź
Mój Grotowski | Zapiski ze współczesności | 2/5
-
czas trwania 12 min 35 sek
Przejdź do gatunku: wypowiedź
Irena Sendlerowa we wspomnieniach | Zapiski ze współczesności | 1/5
SKOMENTUJ
Dodaj komentarz.Poniżej znajduje się wtyczka systemu komentarzy DISQUS. Została ona napisana w html5, dlatego upewnij się czy Twój czytnik ekranu go wspiera. Oficjalnie wspierane przez DISQUS czytniki to VoiceOver i NVDA.
Przemieszczając się przyciskiem tab po kolejnych polach wtyczki, w 9 kroku (po pozycji udostępnij) możnesz wpisać treść komentarza. Jeśli jesteś już zalogowany zatwierdzić wysłanie Twojego komentarza możesz w kroku 10.
Jeśli nie jesteś zalogowany do systemu DISQUS możesz to zrobić w kroku 10. Możesz również logować się poprzez konta Facebook, Twitter lub Google+ w krokach kolejno 11, 12 i 13. W celu zarejestrowania nowego konta w DISQUS podaj swoje dane, w kroku 15 imię, 16 e-mail, 17 hasło. Zatwierdzić wysłanie komentarza można w kroku 18. comments powered by Disqus