Stanisław Cat-Mackiewicz | Na historycznej wokandzie
W radiowym
„procesie” w rolę prokuratora wciela się Janusz Osica, historyk pracujący
właśnie nad książką Politycy
anachronizmu. Konserwatyści wileńskiej grupy „Słowa” 1922–1928 (1982),
obrońcą jest Jerzy Jaruzelski, autor publikacji Mackiewicz i konserwatyści. Szkice do biografii (1979). Historycy
są na pewno zgodni co do jednego – Cat był postacią wyjątkowo barwną. W swojej
publicystyce szedł pod prąd opinii publicznej, lubił być w kontrze. Krytyka
jego twórczości i działalności politycznej często była zasadna, ale równie
często spotykała go niesprawiedliwość. W audycji odbywa się sąd nad dorobkiem
Mackiewicza i jego wpływem na polską kulturę. Obrońca powie, że nie można mu
zarzucić bezideowości, że zawsze postępował w zgodzie z własną wizją polskiej
racji stanu. Prokurator przyzna, że co prawda Cat służył bezinteresownie, ale
bezużytecznie i anachronicznie – nie chciał wyjść z sal balowych dawnego Wielkiego
Księstwa Litewskiego, nie widział Polski w jej nowoczesnym kształcie.
Stanisław Mackiewicz, pseudonim „Cat” (1896–1966)
– prawnik, konserwatywny polityk, pisarz i publicysta. W latach 1916–1917
członek Polskiej Organizacji Wojskowej, ochotnik wojny polsko-bolszewickiej
1920 roku. W latach 1922–1939 założyciel i redaktor wileńskiego „Słowa”.
Działał w wileńskich organizacjach konserwatywnych i monarchistycznych, był
związany m.in. z „Żubrami kresowymi”, nieformalnym ugrupowaniem ziemiańskim.
Zwolennik polityki Józefa Piłsudskiego, poparł jego zamach majowy, a w latach
1928–1930 był posłem na sejm z ramienia Bezpartyjnego Bloku Współpracy z
Rządem. W ostatnich latach sanacji przeciwnik jej rządów, jako opozycjonista
więziony w 1939 roku w Berezie Kartuskiej. W latach 1940–1941 członek Rady
Narodowej RP na uchodźctwie. Nie zgadzał się z polityką generała Władysława
Sikorskiego i Stanisława Mikołajczyka, oskarżał ich o ugodową politykę wobec
ZSRR. Po wojnie mieszkał w Londynie, gdzie w latach 1946–1950 wydawał tygodnik
„Lwów i Wilno”. W latach 1954–1955 premier rządu polskiego na uchodźstwie. W
1956 roku, po uzgodnieniach z władzami PRL, wrócił do kraju. Autor szkiców historycznych,
politycznych i literackich; są to m.in.: Myśli
w obcęgach. Studia nad psychologią społeczeństwa Sowietów (1932), Książka moich
rozczarowań (1939), Historia Polski. Od 11
listopada 1918 do 17 września 1939 (1941), Klucz do Piłsudskiego (1943), Dostojewski (1947, wyd. krajowe 1957), Stanisława August (1953, wyd. krajowe 1956), Londyniszcze
(1957), Europa
in flagranti (1965).
ilustracja: Stanisław Cat-Mackiewicz, Wikimedia Commons, PD
SKOMENTUJ
Dodaj komentarz.Poniżej znajduje się wtyczka systemu komentarzy DISQUS. Została ona napisana w html5, dlatego upewnij się czy Twój czytnik ekranu go wspiera. Oficjalnie wspierane przez DISQUS czytniki to VoiceOver i NVDA.
Przemieszczając się przyciskiem tab po kolejnych polach wtyczki, w 9 kroku (po pozycji udostępnij) możnesz wpisać treść komentarza. Jeśli jesteś już zalogowany zatwierdzić wysłanie Twojego komentarza możesz w kroku 10.
Jeśli nie jesteś zalogowany do systemu DISQUS możesz to zrobić w kroku 10. Możesz również logować się poprzez konta Facebook, Twitter lub Google+ w krokach kolejno 11, 12 i 13. W celu zarejestrowania nowego konta w DISQUS podaj swoje dane, w kroku 15 imię, 16 e-mail, 17 hasło. Zatwierdzić wysłanie komentarza można w kroku 18. comments powered by Disqus