Rok 1939. Historia i literatura | Październik 1/2
Październik był najgorszym miesiącem okupacji dla Polaków – mówi profesor Rafał Habielski. Niemcy zaczynają prowadzić akcję konfiskacji odbiorników radiowych, likwidację polskich mediów. Zaczyna się ukazywać Nowy Kurier Warszawski – gadzinówka, zwana przez warszawiaków „Kurwarem”. Jego szczególna podłość polegała na tym, że nawiązywał do słynnego Kuriera Warszawskiego, z którym wiązały się wybitne nazwiska (m.in. Bolesława Prusa).
Na terenie okupacji sowieckiej przeprowadzane są tzw. plebiscyty – fikcja niezgodna z prawem międzynarodowym – bo jaka jest wiarygodność głosowania na terenie okupowanym?
Aktorzy organizują pierwszą formę samopomocy – kuchnię koleżeńską, w której wydawano obiady (utrzymała się w zasadzie do końca okupacji). Warszawskim fenomenem była Cafe Bodo założona przez aktorów przy dzisiejszej ulicy Foksal, która przez długi czas odgrywała rolę integracyjną – obsługiwały ją Maria Malicka oraz Mieczysława Ćwiklińska. Podobny lokal założyli potem filmowcy. Juliusz Osterwa jako chyba jedyny przez cały październik myślał, jak przy życiu utrzymać dzieło swojego życia – teatr Reduta. Znajduje pomieszczenie i udaje mu się zainstalować salę w konserwatorium przy Okólniku. W Lublinie Roman Niewiarowicz również próbuje wskrzesić życie teatralne. W Krakowie Karol Frycz dokonał krótkotrwałego cudu – dostał od Niemców pozwolenie na otworzenie teatru miejskiego.
W audycji zostały wykorzystane fragmenty wspomnień i dzienników, m.in. Idy Kamińskiej, Marii Dąbrowskiej, Karola Irzykowskiego i Stefanii Grodzieńskiej.
Rafał Habielski (ur. 1957) jest profesorem nauk humanistycznych i historykiem Instytutu Badań Literackich PAN oraz Instytutu Dziennikarstwa Uniwersytetu Warszawskiego. Prowadzi ze studentami zajęcia z historii Polski XX wieku i historii prasy. Specjalizuje się w dziejach polskiej emigracji po drugiej wojnie światowej.
Tomasz Mościcki (ur. 1965) jest krytykiem teatralnym i dziennikarzem. Ukończył Wydział Wiedzy o Teatrze warszawskiej PWST. Od 1990 roku związany z Polskim Radiem. Zajmuje się również fotografią. Jako członek ZPAF otrzymał w 2009 roku od Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego odznakę honorową „Zasłużonego dla Kultury Polskiej”.
Piotr Śliwiński (ur. 1962) jest krytykiem literackim, specjalizuje się w polskiej poezji współczesnej. Jest autorem wielu artykułów i książek krytycznoliterackich (m.in. Przygody z wolnością. Uwagi o poezji współczesnej, Świat na brudno. Szkice o poezji i krytyce, 2007) oraz współautorem Literatury polskiej XX wieku (z Anną Legeżyńską i Bogumiłą Kaniewską), Literatury polskiej 1976-1998 (razem z Przemysławem Czaplińskim) i Poezji polskiej po 1968 roku (razem z Anną Legeżyńską). Od 2006 przewodniczy jury Nagrody Literackiej Gdynia.
Rok 1939. Historia i literatura to cykl audycji zrealizowanych przez Polskie Radio, w których o wydarzeniach politycznych w 1939 roku opowiada profesor Rafał Habielski, o życiu teatralnym krytyk Tomasz Mościcki, a o tym, co działo się w środowisku literackim mówi profesor Piotr Śliwiński. Ich wypowiedzi przeplatają się z fragmentami kalendarium pochodzącego z Almanachu 1939 wydanego przez Muzeum Powstania Warszawskiego.
ilustracja: fot. RAF, Wikimedia Commons, PD
SKOMENTUJ
Dodaj komentarz.Poniżej znajduje się wtyczka systemu komentarzy DISQUS. Została ona napisana w html5, dlatego upewnij się czy Twój czytnik ekranu go wspiera. Oficjalnie wspierane przez DISQUS czytniki to VoiceOver i NVDA.
Przemieszczając się przyciskiem tab po kolejnych polach wtyczki, w 9 kroku (po pozycji udostępnij) możnesz wpisać treść komentarza. Jeśli jesteś już zalogowany zatwierdzić wysłanie Twojego komentarza możesz w kroku 10.
Jeśli nie jesteś zalogowany do systemu DISQUS możesz to zrobić w kroku 10. Możesz również logować się poprzez konta Facebook, Twitter lub Google+ w krokach kolejno 11, 12 i 13. W celu zarejestrowania nowego konta w DISQUS podaj swoje dane, w kroku 15 imię, 16 e-mail, 17 hasło. Zatwierdzić wysłanie komentarza można w kroku 18. comments powered by Disqus