O Andrzeju Wajdzie mówi Witold Sobociński | Zapiski ze współczesności | 5/5
„Trzeba patrzeć prostokątem na życie” – to życiowe credo
Witolda Sobocińskiego przyświecało całej karierze operatora, także przy
czterech filmach, jakie zrobili w tandemie z Andrzejem Wajdą. Historia ich
współpracy zaczyna się przy trudnej produkcji, jaką było Wszystko na sprzedaż – trudnej także dlatego, że był to pierwszy
kolorowy film, jaki nakręcił Sobociński. Później pracowali wspólnie przy Weselu, który zdaniem operatora jest
jednym z największych osiągnięć Wajdy i filmu europejskiego w ogóle.
Niezwykłość tego filmu nie polega jedynie na malarskości, ruchu wewnątrz kadru
i rozbujanej, odpowiadającej tanecznemu ruchowi wewnątrzkadrowemu kamerze, ale
także na odejściu od wiernej, literalnej interpretacji dramatu Wyspiańskiego. Wesele to dwugłos reżyserskiego tandemu,
jakim w efekcie była współpraca Wajdy i Sobocińskiego. Dzięki zrealizowanym filmom
operator stał się rozpoznawalny, one stały się dla niego trampoliną do
międzynarodowej kariery.
Portret Andrzeja Wajdy ujawnia się mimochodem, we wspomnieniach Sobocińskiego z pracy przy Ziemi obiecanej – kolejnej wyjątkowej na skalę europejską produkcji. Powieść Stanisława Reymonta była praktycznie gotowym scenariuszem, także łódzkie realia stanowiły naturalną i gotową scenografię z tamtych lat. Wajda objawił niezwykłą umiejętność dobierania sobie ludzi, żyłkę pracowitego społecznika, poszukiwacza tematów, niespokojnego ducha, który wciąż chce więcej od siebie i ludzi, z którymi pracuje.
Sobociński podziwia także rolę dźwięku i postęp
technologiczny w kinie, który sprawił, że pierwotny zapis dźwięku w Ziemi obiecanej został poprawiony w
drugiej, reżyserskiej wersji filmu. Dzieli się także swoją filozofią operatora –
co to znaczy zrobić dobre zdjęcia, co daje zmienianie kątów widzenia i
odległości, a także stosowanie różnych obiektywów.
Andrzej Wajda – (1926–2016) jeden z
najwybitniejszych polskich reżyserów filmowych i teatralnych. Choć
pierwotnie studiował malarstwo w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych,
ostatecznie ukończył studia reżyserskie w Łódzkiej Szkole Filmowej. Jego
fabularnym debiutem było Pokolenie – film później zaliczany do słynnej
trylogii wojennej obok Kanału i Popiołu i
diamentu. Wajda uznawany jest za jednego z twórców, a
jednocześnie czołowego przedstawiciela polskiej szkoły filmowej. Dokonał
ekranizacji wielu dzieł literackich, m.in. Wesela, Ziemi obiecanej, Panien z Wilka i Pana Tadeusza. Pięć obrazów w jego reżyserii nominowanych
było do Oscara, w tym Powidoki – film
nakręcony niedługo przed śmiercią. W swojej twórczości teatralnej często
sięgał do prozy Fiodora Dostojewskiego. Wystawił m.in. Biesy, Zbrodnię
i karę oraz spektakl Nastasja
Filipowna oparty na motywach z Idioty. Wyreżyserował 38 przedstawień, wśród nich m.in. Noc listopadową, Wesele, Sprawę
Dantona, Emigrantów, Gdy
rozum śpi, Z
biegiem lat, z biegiem dni, Dybuka oraz Antygonę. Przez wiele lat związany był z krakowskim
Teatrem Starym oraz Teatrem Powszechnym w Warszawie. W swojej karierze
otrzymał m.in. Złotą Palmę, Cezara i Europejską Nagrodę Filmową „Felix”,
całokształt jego twórczości został nagrodzony Oscarem (2000), Złotym
Niedźwiedziem (2006) i Złotym Lwem (1998).
SKOMENTUJ
Dodaj komentarz.Poniżej znajduje się wtyczka systemu komentarzy DISQUS. Została ona napisana w html5, dlatego upewnij się czy Twój czytnik ekranu go wspiera. Oficjalnie wspierane przez DISQUS czytniki to VoiceOver i NVDA.
Przemieszczając się przyciskiem tab po kolejnych polach wtyczki, w 9 kroku (po pozycji udostępnij) możnesz wpisać treść komentarza. Jeśli jesteś już zalogowany zatwierdzić wysłanie Twojego komentarza możesz w kroku 10.
Jeśli nie jesteś zalogowany do systemu DISQUS możesz to zrobić w kroku 10. Możesz również logować się poprzez konta Facebook, Twitter lub Google+ w krokach kolejno 11, 12 i 13. W celu zarejestrowania nowego konta w DISQUS podaj swoje dane, w kroku 15 imię, 16 e-mail, 17 hasło. Zatwierdzić wysłanie komentarza można w kroku 18. comments powered by Disqus