Koncert gotycki (Concerto in modo antico) na trąbkę i orkiestrę kameralną (dyr. Tomasz Bugaj) | Andrzej Panufnik
Koncert gotycki powstał w 1951 roku jako ilustracja muzyczna do filmu Wit Stwosz, opowiadającego o ołtarzu kościoła Mariackiego w Krakowie. Rok później Panufnik został za tę muzykę uhonorowany Nagrodą Państwową. Od początku Koncert gotycki (po wyjeździe kompozytora do Wielkiej Brytanii przemianowany przez niego na Concerto in modo antico) funkcjonował jednak jako w pełni samodzielna kompozycja – koncert na trąbkę i orkiestrę kameralną, archaizujący w charakterze.
Podobnie jak wcześniejsza Suita staropolska, Koncert gotycki wykorzystuje cytaty z dawnej muzyki polskiej. Tym razem Panufnik przytoczył m.in. fragmenty hymnu Cracovia civitas oraz Pieśni o Narodzeniu Pańskim Wacława z Szamotuł (kompozytora działającego w XVI wieku); w całości pojawia się tu również Tamburetta Adama Jarzębskiego (twórcy z początku XVII wieku). Koncert stanowi jedną całość, choć wewnętrznie podzieloną na siedem krótkich odcinków: allegro moderato ma con brio (w wersji poprawionej zmienione na allegro giocoso), andante molto espressivo, allegretto pastorale, andantino, allegro pesante, andante molto cantabile, allegro moderato ma con brio (analogicznie zamienione później na allegro giocoso). W ostatecznej wersji utworu – zrewidowanej w 1955 roku – kompozytor dopisał partię klawesynu ad libitum, zaznaczając, że służy on wyłącznie celom kolorystycznym i nie może być zamieniony na fortepian „w żadnym wypadku” (in no case).
Jak w Suicie staropolskiej, tak i tutaj, zestawiając fragmenty muzyki dawnej, pochodzące z różnych epok, Panufnik opracowuje je w sobie właściwy sposób, tworząc nową całość muzyczną, utrzymaną w duchu muzyki staropolskiej. Jak pisał we wstępie do londyńskiego wydania wszystkich swoich utworów opartych na muzyce dawnej (z wyjątkiem opublikowanego w Anglii dopiero w 1999 roku Quintetto Accademico), jego celem było:
(...) odtworzenie w sposób najbardziej możliwy prawdziwego stylu epoki – raczej poprzez rozwinięcie tematów, a nie ich modernizowanie i odkształcanie. (...) Moim głównym zamiarem było ożywienie ducha Polski tamtych czasów i uczynienie użytecznymi tych cennych fragmentów, które w przeciwnym razie pozostałyby bez życia ukryte na półkach bibliotek.
Podobnie jak wcześniejsza Suita staropolska, Koncert gotycki zyskał
przychylność krytyki (a także akceptację władz) i na początku lat 50. oba
utwory (obok Pięciu polskich pieśni wiejskich) należały do
najczęściej wykonywanych kompozycji Panufnika w Polsce.
SKOMENTUJ
Dodaj komentarz.Poniżej znajduje się wtyczka systemu komentarzy DISQUS. Została ona napisana w html5, dlatego upewnij się czy Twój czytnik ekranu go wspiera. Oficjalnie wspierane przez DISQUS czytniki to VoiceOver i NVDA.
Przemieszczając się przyciskiem tab po kolejnych polach wtyczki, w 9 kroku (po pozycji udostępnij) możnesz wpisać treść komentarza. Jeśli jesteś już zalogowany zatwierdzić wysłanie Twojego komentarza możesz w kroku 10.
Jeśli nie jesteś zalogowany do systemu DISQUS możesz to zrobić w kroku 10. Możesz również logować się poprzez konta Facebook, Twitter lub Google+ w krokach kolejno 11, 12 i 13. W celu zarejestrowania nowego konta w DISQUS podaj swoje dane, w kroku 15 imię, 16 e-mail, 17 hasło. Zatwierdzić wysłanie komentarza można w kroku 18. comments powered by Disqus