Jan Chryzostom Pasek | Na historycznej wokandzie
Jan
Chryzostom dźwiga na swoich barkach wyobrażenie o całej XVII-wiecznej drobnej
szlachcie. Wszystko przez to, że był jej zwykłym przedstawicielem, typową
personą, jakich setki kręciły się po sejmikach, w wojsku, czy w sądzie. A zatem
mamy do czynienia z konserwatystą w najgorszym tego słowa znaczeniu,
pieniaczem, hulaką, z kimś o ciasnych horyzontach i szybkiej do szabli ręce –
tak autora Pamiętników ocenili
oświeceniowi czytelnicy i taka też jego charakterystyka przetrwała w kolejnych
wiekach, stając się właśnie przy okazji opisem kondycji całego ówczesnego stanu
szlacheckiego. W audycji z udziałem prof. Henryka Wisnera i dr Jolanty
Choińskiej-Miki rozmówcy niuansują niektóre z obiegowych zdań na temat samego
Paska. Jego „typowość” okazuje się więc argumentem obrony, która podnosi też
jego żarliwy patriotyzm i troskę o Rzeczpospolitą. W tym ujęciu dziesiątki
procesów, które były jego udziałem, nie są dowodem na awanturnictwo
szlachciury, ale na jego wiarę w moc paragrafów. Pasek-legalista – to chyba
jednak za wiele.
Jan Chryzostom Pasek (ok. 1637 – ok. 1701) – polski
szlachcic, pamiętnikarz, uczeń kolegium jezuickiego w Rawie Mazowieckiej,
żołnierz, uczestnik sojuszniczej wyprawy w Danii przeciwko Szwedom (1658–1659)
i wojny z Moskwą (1660). W 1667 roku osiadł na gospodarstwie. Wielokrotnie
stawał przed sądem, który skazał go m.in. na banicję; autor słynnych Pamiętników z lat 1656–1688 (pierwszy
raz wydanych drukiem w XIX wieku) – cennego źródła wiedzy o XVII-wiecznej
Rzeczpospolitej i literackiej inspiracji dla wielu pokoleń autorów.
Na historycznej wokandzie to cykl radiowych audycji poświęconych znanym i
wpływowym postaciom historycznym. Goście w studio, cenieni historycy, wcielają
się w oskarżyciela i obrońcę, by dokonać osądu działań wybranej postaci ze
współczesnej perspektywy.
ilustracja: Juliusz Kossak, Jan Chryzostom Pasek pod Lachowiczami, 1660, Wikipedia Commons, PD
Tagi
Powiązane materiały
-
czas trwania 14 min 52 sek
Przejdź do gatunku: program edukacyjny
Hugo Kołłątaj | Na historycznej wokandzie
Pora „zlustrować” oświeceniowego męża stanu. W audycji, której bohaterem jest Hugo Kołłątaj, padają zarzuty pod adresem człowieka, nazywanego czasem ojcem polskiej demokracji
-
czas trwania 13 min 56 sek
Przejdź do gatunku: program edukacyjny
Tadeusz Kościuszko | Na historycznej wokandzie
-
czas trwania 15 min 10 sek
Przejdź do gatunku: audycja
Stanisław August Poniatowski | Na historycznej wokandzie
-
czas trwania 14 min 47 sek
Przejdź do gatunku: program edukacyjny
Julian Ursyn Niemcewicz | Na historycznej wokandzie
-
czas trwania 15 min 43 sek
Przejdź do gatunku: program edukacyjny
Jakub Szela | Na historycznej wokandzie
Zobacz także
-
czas trwania 0 min 42 sek
Przejdź do gatunku: reportaż
Zawody lekkoatletyczne na stadionie olimpijskim w Berlinie | Kronika PAT 1938
Kronika Polskiej Agencji Telegraficznej MF.707
-
czas trwania 13 min 28 sek
Przejdź do gatunku: program edukacyjny
Władysław Łokietek | Na historycznej wokandzie
-
czas trwania 10 min 15 sek
Przejdź do gatunku: reportaż
Polska Kronika Filmowa nr 20/1993
-
czas trwania 1 min 14 sek
Przejdź do gatunku: reportaż
Prezydent Brazylii z wizytą w Waszyngotnie | Kronika PAT 1930
-
czas trwania 10 min 33 sek
Przejdź do gatunku: wywiad/rozmowa
Symcha Ratajzer-Rotem | Notacje
SKOMENTUJ
Dodaj komentarz.Poniżej znajduje się wtyczka systemu komentarzy DISQUS. Została ona napisana w html5, dlatego upewnij się czy Twój czytnik ekranu go wspiera. Oficjalnie wspierane przez DISQUS czytniki to VoiceOver i NVDA.
Przemieszczając się przyciskiem tab po kolejnych polach wtyczki, w 9 kroku (po pozycji udostępnij) możnesz wpisać treść komentarza. Jeśli jesteś już zalogowany zatwierdzić wysłanie Twojego komentarza możesz w kroku 10.
Jeśli nie jesteś zalogowany do systemu DISQUS możesz to zrobić w kroku 10. Możesz również logować się poprzez konta Facebook, Twitter lub Google+ w krokach kolejno 11, 12 i 13. W celu zarejestrowania nowego konta w DISQUS podaj swoje dane, w kroku 15 imię, 16 e-mail, 17 hasło. Zatwierdzić wysłanie komentarza można w kroku 18. comments powered by Disqus