Laetatus sum | Grzegorz Gerwazy Gorczycki
odtwarzaj/zatrzymaj - spacja|
przewiń w przód/przewiń w tył - strzałki prawo/lewo|
głośniej/ciszej - strzałki góra/dół|
jakość - q
Perła polskiego baroku została odnaleziona dopiero w latach pięćdziesiątych. Koncert kościelny na 9 głosów opiera się na tekście Psalmu 121, czemu zawdzięcza swój radosny, uroczysty charakter
Opis materiału
Grzegorz Gerwazy Gorczycki, zmarły w 1734 r., zajmuje wyjątkową pozycję w muzyce staropolskiej jako jej ostatnia wielka indywidualność. Rówieśnik niefortunnego króla Augusta II Sasa, żył w kraju targanym wojnami, zanarchizowanym, chylącym się nieuchronnie ku upadkowi. On sam wyrastał ponad swoją epokę – starannie wykształcony na uniwersytetach w Krakowie, Pradze i Wiedniu, wysokiej moralności, oceniany jako „perła kapłaństwa”. Ponad trzydzieści lat życia spędził w Krakowie, piastując zaszczytne stanowisko kapelmistrza katedry wawelskiej. Zajmował się też działalnością filantropijną, podczas najazdu szwedzkiego dawał dowody odwagi i instynktu społecznego.
Jako kapelmistrz katedralny uprawiał głównie muzykę religijną, ze szczególnym pietyzmem dbając o czystość jej stylu. Znał ścisły kontrapunkt stile antico, czemu dał wyraz w swych mszach i motetach, jednocześnie orientował się doskonale w tendencjach panujących w muzyce jego czasów. W obu stylach stworzył dzieła wybitne, o wysokim poziomie rzemiosła kompozytorskiego i bogactwie inspiracji. Utwory Gorczyckiego, niewydawane drukiem, rozsiane po Europie, długo były znane polskim muzykologom tylko fragmentarycznie. Dopiero po II wojnie odnalezione zostały jego najważniejsze dzieła, napisane w błyskotliwym barokowym stylu. Był wśród nich koncert kościelny na 9 głosów Laetatus sum, odnaleziony w 1954 r. w Sandomierzu. Utwór opiera się na tekście Psalmu 121 Weseliłem się z tego, co mi powiedziano: pójdziemy do domu Pańskiego. Wymowa tej pieśni pielgrzymów, szczęśliwych z dotarcia do Jeruzalem, znajduje odzwierciedlenie w atmosferze dźwiękowej utworu, w którym obok skrzypiec znajdują się dwie trąbki clarini, kojarzące się jednoznacznie z muzyką radosną, odświętną. Gorczycki stosuje tu w mistrzowski sposób koncertowanie głosów i instrumentów, wymieniających się myślami muzycznymi. Partytura psalmu jest bardzo efektowna, nierzadko wręcz wirtuozowska, z jubilacjami wokalnymi i fanfarami trąbek, bogatą kolorystyką i witalną rytmiką.
Ewa Obniska
Fot. Katedra na Wawelu, zdjęcie: Jar.ciurus, Wikimedia Commons, CC BY-SA
Jako kapelmistrz katedralny uprawiał głównie muzykę religijną, ze szczególnym pietyzmem dbając o czystość jej stylu. Znał ścisły kontrapunkt stile antico, czemu dał wyraz w swych mszach i motetach, jednocześnie orientował się doskonale w tendencjach panujących w muzyce jego czasów. W obu stylach stworzył dzieła wybitne, o wysokim poziomie rzemiosła kompozytorskiego i bogactwie inspiracji. Utwory Gorczyckiego, niewydawane drukiem, rozsiane po Europie, długo były znane polskim muzykologom tylko fragmentarycznie. Dopiero po II wojnie odnalezione zostały jego najważniejsze dzieła, napisane w błyskotliwym barokowym stylu. Był wśród nich koncert kościelny na 9 głosów Laetatus sum, odnaleziony w 1954 r. w Sandomierzu. Utwór opiera się na tekście Psalmu 121 Weseliłem się z tego, co mi powiedziano: pójdziemy do domu Pańskiego. Wymowa tej pieśni pielgrzymów, szczęśliwych z dotarcia do Jeruzalem, znajduje odzwierciedlenie w atmosferze dźwiękowej utworu, w którym obok skrzypiec znajdują się dwie trąbki clarini, kojarzące się jednoznacznie z muzyką radosną, odświętną. Gorczycki stosuje tu w mistrzowski sposób koncertowanie głosów i instrumentów, wymieniających się myślami muzycznymi. Partytura psalmu jest bardzo efektowna, nierzadko wręcz wirtuozowska, z jubilacjami wokalnymi i fanfarami trąbek, bogatą kolorystyką i witalną rytmiką.
Ewa Obniska
Fot. Katedra na Wawelu, zdjęcie: Jar.ciurus, Wikimedia Commons, CC BY-SA
Tagi
Powiązane materiały
Powiązane materiały
-
czas trwania 6 min 47 sek
Przejdź do gatunku: utwór muzyczny
Dulcis amor Jesu | Bartłomiej Pękiel
Ten muzyczny zabytek polskiego baroku to koncert kościelny, którego obsada, harmonia, faktura i poszczególne motywy stanowią ilustrację dla religijnej apostrofy
-
czas trwania 13 min 51 sek
Przejdź do gatunku: utwór muzyczny
Audite Mortales | Bartłomiej Pękiel
-
czas trwania 2 min 48 sek
Przejdź do gatunku: utwór muzyczny
Tamburetta | Adam Jarzębski
-
czas trwania 3 min 35 sek
Przejdź do gatunku: utwór muzyczny
Ave Regina Caelorum | Stanisław Sylwester Szarzyński
-
czas trwania 10 min 41 sek
Przejdź do gatunku: utwór muzyczny
Canzona prima a due | Marcin Mielczewski
Zobacz także
-
czas trwania 1 godz 14 min 23 sek
Przejdź do gatunku: utwór muzyczny
Jutrznia: I. Złożenie Chrystusa do grobu II. Zmartwychwstanie | Krzysztof Penderecki
Posłuchaj więcej utworów w Kolekcji specjalnej TRZEJ KOMPOZYTORZY
-
czas trwania 30 min 49 sek
Przejdź do gatunku: utwór muzyczny
Modlitwa powszechna na cztery głosy solowe, trzy harfy, organy i chór mieszany | Andrzej Panufnik
-
czas trwania 1 min 38 sek
Przejdź do gatunku: utwór muzyczny
Temat na obój z filmu „Przypadek” | Wojciech Kilar
-
czas trwania 4 min 50 sek
Przejdź do gatunku: utwór muzyczny
Mazur z opery Straszny Dwór | Stanisław Moniuszko
-
czas trwania 30 min 36 sek
Przejdź do gatunku: utwór muzyczny
Koncert na orkiestrę (dyr. Witold Lutosławski) | Witold Lutosławski
SKOMENTUJ
Dodaj komentarz.Poniżej znajduje się wtyczka systemu komentarzy DISQUS. Została ona napisana w html5, dlatego upewnij się czy Twój czytnik ekranu go wspiera. Oficjalnie wspierane przez DISQUS czytniki to VoiceOver i NVDA.
Przemieszczając się przyciskiem tab po kolejnych polach wtyczki, w 9 kroku (po pozycji udostępnij) możnesz wpisać treść komentarza. Jeśli jesteś już zalogowany zatwierdzić wysłanie Twojego komentarza możesz w kroku 10.
Jeśli nie jesteś zalogowany do systemu DISQUS możesz to zrobić w kroku 10. Możesz również logować się poprzez konta Facebook, Twitter lub Google+ w krokach kolejno 11, 12 i 13. W celu zarejestrowania nowego konta w DISQUS podaj swoje dane, w kroku 15 imię, 16 e-mail, 17 hasło. Zatwierdzić wysłanie komentarza można w kroku 18. comments powered by Disqus