Życie i twórczość Poli Gojawiczyńskiej | Finezje literackie |5/5
Ten cykl Finezji poświęcony został twórczości Poli Gojawiczyńskiej.
W ostatnim odcinku cyklu profesor Jadwiga Zacharska mówi o powieści Gojawiczyńskiej Stolica jako znakomitym obrazie heroizmu czasów wojennych oraz wysiłku powojennej odbudowy, stanowiącym zarazem aprobatę tuż powojennej rzeczywistości, pełnej entuzjazmu niezależnego od ideologicznego kontekstu. Porusza również kwestię uniwersalnych problemów w prozie pisarki. Wanda Nagin, córka Poli Gojawiczyńskiej, podkreśla przywiązanie matki do Warszawy i wspomina jej dumę z otrzymanej dwukrotnie literackiej nagrody Miasta Warszawy (nagranie archiwalne z 1967 roku). Jadwiga Jędrzejewska, przyjaciółka pisarki, opowiada o wspólnych spacerach po Warszawie odbudowywanej ze zniszczeń wojennych. W audycji możemy usłyszeć również fragmenty prozy Poli Gojawiczyńskiej: fragment Stolicy czyta Halina Kossobudzka (nagranie z 1974 roku), Błogiej chwili – Grażyna Barszczewska (nagranie z 1974 roku), a Dziewcząt z Nowolipek – Blanka Kutyłowska (nagranie z 1978 roku).
Pola Gojawiczyńska, z domu Koźniewska (ur. 1 kwietnia 1896 roku w Warszawie, zm. 29 marca 1963 roku tamże) – jedna z najpopularniejszych powieściopisarek okresu międzywojennego; jej utwory zawierały ciekawe wątki psychologiczne i społeczno-obyczajowe związane ze środowiskiem proletariackim i drobnomieszczańskim Warszawy i Śląska. Pochodziła z rodziny warszawskich rzemieślników; jej ojciec prowadził warsztat stolarski na ulicy Nowolipki. W 1905 roku, po strajku szkolnym, została usunięta ze szkoły, ukończywszy zaledwie trzy klasy. Uczyła się jeszcze na kompletach i na pensji, brała także udział w kursach dla wychowawczyń. W 1914 roku jej rodzina wyjechała do Rosji, a ona pozostała sama w stolicy. Pracowała jako wychowawczyni m.in. w przedszkolach, ochronkach i bibliotekach w Warszawie i okolicy. W czasie I wojny światowej należała do Polskiej Organizacji Wojskowej. Za pierwszy utwór, nowelę Dwa fragmenty otrzymała w 1915 roku wyróżnienie czasopisma Echo Pragi. W 1920 roku wyszła za mąż, rok później urodziła córkę Wandę. Do 1926 roku mieszkała w Bielsku Podlaskim, w 1931 roku zamieszkała w Szarleju (gdzie umieściła akcję powieści Ziemia Elżbiety). W tym czasie jej nowelę Dzieciństwo przeczytała Zofia Nałkowska i wystarała się dla Gojawiczyńskiej o stypendium Funduszu Kultury Narodowej. Od 1932 roku publikowała kolejne utwory i współpracowała z Gazetą Polską. Rozgłos i popularność zyskała po opublikowaniu autobiograficznych Dziewcząt z Nowolipek (1935), za które otrzymała nagrodę literacką Warszawy, i jej ciągu dalszego – Rajskiej jabłoni (1937). W 1943 roku aresztowano ją i więziono przez pół roku na Pawiaku w kobiecym oddziale Serbia, co opisała we wspomnieniowej powieści (Krata, 1945). Po wojnie zamieszkała w Łodzi. Odznaczona m.in. Złotym Krzyżem Zasługi i Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.
Finezje literackie to cykl audycji Polskiego Radia, poświęcony
znanym przedstawicielom świata literatury oraz zjawiskom literackim. W
poszczególnych odcinkach poznajemy znakomitych twórców słuchając
fragmentów utworów, niekiedy w ich własnym wykonaniu, oraz przez
wypowiedzi bliskich im osób, komentarze krytyków i historyków.
ilustracja: Pola Gojawiczyńska, fot. autor nieznany, mat. Narodowe Archiwum Cyfrowe
SKOMENTUJ
Dodaj komentarz.Poniżej znajduje się wtyczka systemu komentarzy DISQUS. Została ona napisana w html5, dlatego upewnij się czy Twój czytnik ekranu go wspiera. Oficjalnie wspierane przez DISQUS czytniki to VoiceOver i NVDA.
Przemieszczając się przyciskiem tab po kolejnych polach wtyczki, w 9 kroku (po pozycji udostępnij) możnesz wpisać treść komentarza. Jeśli jesteś już zalogowany zatwierdzić wysłanie Twojego komentarza możesz w kroku 10.
Jeśli nie jesteś zalogowany do systemu DISQUS możesz to zrobić w kroku 10. Możesz również logować się poprzez konta Facebook, Twitter lub Google+ w krokach kolejno 11, 12 i 13. W celu zarejestrowania nowego konta w DISQUS podaj swoje dane, w kroku 15 imię, 16 e-mail, 17 hasło. Zatwierdzić wysłanie komentarza można w kroku 18. comments powered by Disqus