Zapomniany tytuł - Kryjaki | Finezje literackie | 1/5
W pierwszym odcinku audycji, w rozmowie z redaktor Kają Kamińską, historyczka literatury, profesor Grażyna Borkowska, mówi o zapomnieniu, w jakie w ostatnich dziesięcioleciach popadła tak bądź co bądź ceniona przed wojną pisarka. Zastanawia się nad przyczynami tego zjawiska. Jest mowa o ziemiańskim, a nawet męskim rysie w sposobie bycia Wielopolskiej – jej upodobaniu do polowań, konnej jazdy i psów, a także o jej temperamencie, zwłaszcza publicystycznym i politycznym, który sprawił, że nieustannie wywoływała skandale towarzyskie i była skłócona z pewnymi stronnictwami politycznymi i literackimi, w czym profesor Borkowska dopatruje się przyczyny jej częstych zmian miejsca zamieszkania. Literaturoznawczyni mówi również o najważniejszych tematach, które zajmowały Wielopolską w jej twórczości: z jednej strony o sprawach kobiecych i relacjach damsko-męskich, z drugiej zaś o kwestiach społecznych i zagadnieniach niepodległościowych. W audycji możemy wysłuchać fragmentu przedmowy Stefana Żeromskiego do powieści Kryjaki oraz fragmentów Współczesnej literatury polskiej Wilhelma Feldmana poświęcone Marii Jehanne Wielopolskiej, które czyta Marek Bargiełowski.
Maria Jehanne Wielopolska, z domu Colonna-Walewska (ur. 16 lutego 1882 albo 1887 roku w Suchodole na Kijowszczyźnie, zm. 1940) – pisarka, publicystka i krytyczka literacka, związana z ruchem niepodległościowym. Pochodziła z rodziny ziemiańskiej, a przez małżeństwo z Konradem hrabią Wielopolskim weszła w kręgi arystokratyczne. Nigdy nie zdobyła formalnego wykształcenia, była samoukiem. Tuż przed wybuchem I wojny światowej objechała z Juliuszem Kadenem-Bandrowskim Galicję z odczytem Sprawa Bejlisa i jej konkluzje, nagłaśniającym sprawę aresztowania Żyda, oskarżonego o dokonanie na chrześcijańskim chłopcu mordu w celach rytualnych. Stanęła wówczas w obronie Mendla Bejlisa jako „ofiary systemu carskiego” i w dużej mierze dzięki jej wstawiennictwu został on uniewinniony. Podczas I wojny światowej pracowała w służbie sanitarnej I Brygady Legionów. Od 1927 roku w Warszawie, współpracowała głównie z prasą sanacyjną. Autorka zbiorów opowiadań, m.in. Pani El (1911), powieści, m.in.: Faunessy (1913) i Kryjaki. O sześćdziesiąt trzecim roku opowieść (1913). Za swoje poglądy antyklerykalne i antyendeckie nazywana w niektórych kręgach „czerwoną hrabiną”. Autorka głośnych polemik i paszkwili literacko-politycznych.
Finezje literackie to cykl audycji Polskiego Radia poświęcony znanym przedstawicielom świata literatury oraz zjawiskom literackim. W poszczególnych odcinkach poznajemy znakomitych twórców słuchając fragmentów utworów, niekiedy w ich własnym wykonaniu, oraz przez wypowiedzi bliskich im osób, komentarze krytyków i historyków. Ten cykl Finezji poświęcony został powieści Kryjaki Marii Jehanne Wielopolskiej, opisującej losy ostatnich powstańców styczniowych.
ilustracja: Kryjaki, PIW, 1962
SKOMENTUJ
Dodaj komentarz.Poniżej znajduje się wtyczka systemu komentarzy DISQUS. Została ona napisana w html5, dlatego upewnij się czy Twój czytnik ekranu go wspiera. Oficjalnie wspierane przez DISQUS czytniki to VoiceOver i NVDA.
Przemieszczając się przyciskiem tab po kolejnych polach wtyczki, w 9 kroku (po pozycji udostępnij) możnesz wpisać treść komentarza. Jeśli jesteś już zalogowany zatwierdzić wysłanie Twojego komentarza możesz w kroku 10.
Jeśli nie jesteś zalogowany do systemu DISQUS możesz to zrobić w kroku 10. Możesz również logować się poprzez konta Facebook, Twitter lub Google+ w krokach kolejno 11, 12 i 13. W celu zarejestrowania nowego konta w DISQUS podaj swoje dane, w kroku 15 imię, 16 e-mail, 17 hasło. Zatwierdzić wysłanie komentarza można w kroku 18. comments powered by Disqus