Demony romantyzmu | Finezje literackie | 4/4
Czwarty odcinek Demonów romantyzmu poświęcony jest kreacji złego ducha w literaturze po powstaniu listopadowym. Nieczyste siły stają się jasnym nawiązaniem do sytuacji politycznej i są upostaciowieniem ciemiężców, zdrajców czy władzy w ogóle. Tym samym poeci poszerzają scenerię nadprzyrodzoną i umieszczają swoich bohaterów w środku dychotomicznej konstrukcji: dobry-zły, w której centralnym punktem utworu jest walka o ludzką duszę pomiędzy aniołem i demonem. Audycja zawiera fragmenty III cz. Dziadów stanowiących o potrzebie odrodzenia człowieka i wpisujących się w romantyczną tradycję zmagań dobrych i złych mocy. Podobnie Irydion, którego fragment można usłyszeć w tym odcinku, unaocznia zasadniczy dla romantyków konflikt pomiędzy Bogiem a szatanem. Teksty dramatów czytają: Zbigniew Zamachowski (Dziady) oraz Adam Hanuszkiewicz (fragment Beniowskiego).
Cykl Demony romantyzmu to zapis przekrojowej analizy wątku widmowej postaci w twórczości romantyków. Słuchowiska poświęcone są zagadnieniu postaci, która wprowadzając duchową stronę świata do rzeczywistości przedstawianej, jest równocześnie jej fundamentalnym elementem. Czym bowiem bez złych duchów, błąkających się upiorów czy potępionych widm byłby nadrealny świat romantycznych wartości? To właśnie dzięki tajemniczym istnieniom romantycy mogą budować swój przekaz. Strzelec, bohater Świtezianki (odc. 1) poznaje wagę danego słowa w wyniku fascynacji ujrzaną nimfą i zdradą przyrzeczenia danego kochance. Duchy i Upiór z II cz. Dziadów (odc. 2) to postaci cierpiące z powodu popełnionych grzechów, formułujące nakazy etyczne. Wreszcie utożsamienie demonów z kobietami, szczególnie w liryce miłosnej (odc. 3) i politycznym wrogiem, zdrajcą (odc. 4) wskazuje na obszerne wykorzystanie figury demona w literaturze romantyzmu. Słuchowiska opatrzone są komentarzem literaturoznawcy specjalizującego się w epoce romantyzmu; opowiada on o źródłach wyobrażeń demona, umieszcza je w kontekście epoki i romantycznego paradygmatu oraz odczytuje ich znaczenie dla odbiorcy.
Finezje literackie to cykl audycji Polskiego Radia, poświęcony znanym przedstawicielom świata literatury oraz zjawiskom literackim. Bohaterów poszczególnych odcinków poznajemy przez fragmenty ich utworów – niekiedy w ich własnym wykonaniu, oraz poprzez wypowiedzi bliskich im osób. Cykl Demony romantyzmu poświęcony jest rozważaniom na temat figury demona w kulturze romantyzmu i światopoglądzie twórców takich jak : Adam Mickiewicz, Zygmunt Krasiński, Juliusz Słowacki czy Cyprian Kamil Norwid.
ilustracja: Johann Fussli, Płomienna Lady Makbet, 1784, Wikimedia Commons, PD
SKOMENTUJ
Dodaj komentarz.Poniżej znajduje się wtyczka systemu komentarzy DISQUS. Została ona napisana w html5, dlatego upewnij się czy Twój czytnik ekranu go wspiera. Oficjalnie wspierane przez DISQUS czytniki to VoiceOver i NVDA.
Przemieszczając się przyciskiem tab po kolejnych polach wtyczki, w 9 kroku (po pozycji udostępnij) możnesz wpisać treść komentarza. Jeśli jesteś już zalogowany zatwierdzić wysłanie Twojego komentarza możesz w kroku 10.
Jeśli nie jesteś zalogowany do systemu DISQUS możesz to zrobić w kroku 10. Możesz również logować się poprzez konta Facebook, Twitter lub Google+ w krokach kolejno 11, 12 i 13. W celu zarejestrowania nowego konta w DISQUS podaj swoje dane, w kroku 15 imię, 16 e-mail, 17 hasło. Zatwierdzić wysłanie komentarza można w kroku 18. comments powered by Disqus