Tajemny świat Brunona Schulza | Finezje literackie | 3/5
odtwarzaj/zatrzymaj - spacja|
przewiń w przód/przewiń w tył - strzałki prawo/lewo|
głośniej/ciszej - strzałki góra/dół|
jakość - q
O postaci ojca i jej roli w dziele Brunona Schulza
Opis materiału
Finezje literackie to cykl audycji Polskiego Radia, poświęcony znanym przedstawicielom świata literatury oraz zjawiskom literackim. W poszczególnych odcinkach poznajemy znanych twórców słuchając fragmentów utworów, niekiedy w ich własnym wykonaniu, oraz przez wypowiedzi bliskich im osób, komentarze krytyków i historyków. Niniejszy cykl poświęcony jest prozie Brunona Schulza.
W tym odcinku audycji profesor Andrzej Makowiecki mówi o kreacji postaci ojca w prozie Schulza, o „stałym kompleksie ojca” w jego pisarstwie, czym pisarz wykazuje ogromne podobieństwo do Franza Kafki. Ojciec schulzowski jest postacią ambiwalentną: z jednej strony nabiera cech demiurga, postaci potężnej i twórczej, z drugiej – podlega psychicznej i cielesnej degradacji, ponosi ostateczną klęskę. „Spoza tej szarzyzny i nędzy małomiasteczkowej przebłyskują raz po raz wielkie mity biblijne” – mówi o świecie przedstawionym Sklepów cynamonowych i Sanatorium pod Klepsydrą profesor Artur Sandauer. Ojciec nabiera cech proroczych, kiedy gromi sklepowych subiektów – Sandauer dopatruje się w takich obrazkach cech humoreski mitycznej. Rzeczywistość schulzowska ma charakter rytualny i mityczny – jest odtwarzana w nieskończoność. Fragmenty Sklepów cynamonowych czytają Juliusz Berger i Stanisław Zaczyk.
Bruno Schulz (ur. 1892 w Drohobyczu, zm. 1942 tamże) – polski pisarz, malarz, grafik i rysownik żydowskiego pochodzenia. Rozpoczął studia architektoniczne we Lwowie, które kilkakrotnie przerywał z powodu choroby i ostatecznie nigdy ich nie ukończył. Tuż po wybuchu I wojny światowej wyjechał do Wiednia, gdzie przez kilka miesięcy uczęszczał na zajęcia w politechnice i Akademii Sztuk Pięknych. Samodzielnie uczył się rysunku, litografii i grafiki. Do jego najsłynniejszych prac należy cykl grafik ze zbioru Xięga bałwochwalcza (1920-1922). Większość życia spędził w rodzinnym mieście, gdzie pracował jako nauczyciel rysunku w lokalnym gimnazjum. Drohobycz stał się tłem, a mieszkańcy miasteczka – bohaterami jego poetyckiej prozy, która sławę i rozgłos zyskała późno, bo dopiero w latach 30., kiedy to Schulz zaangażował się w życie warszawskiego światka literackiego i wydał Sklepy cynamonowe (1933), po ciepłym przyjęciu jego twórczości przez Zofię Nałkowską. Później wydał jeszcze cieszący się popularnością zbiór opowiadań Sanatorium pod Klepsydrą (1936). W 1941 roku do Drohobycza wkroczyli Niemcy, a cała rodzina Schulza trafiła do utworzonego w mieście getta. Po likwidacji szkoły, w której pracował, Bruno Schulz został początkowo zatrudniony przy inwentaryzacji zrabowanych przez okupantów zbiorów książek, później Niemcy wykorzystywali jego talent plastyczny do wykonywania różnorodnych prac malarskich – m.in. dekorowania ścian pokoju dziecięcego w willi jednego z gestapowców czy dekoracji wnętrz gestapowskiego kasyna. Pisarz został zastrzelony na drohobyckiej ulicy 19 listopada 1942 roku. Dzieła Schulza stały się przedmiotem doskonałych adaptacji filmowych: Wojciech Jerzy Has na motywach jego opowiadań nakręcił nominowane do Złotej Palmy w Cannes Sanatorium pod Klepsydrą (1973), a bracia Stephen i Timothy Quay na podstawie opowiadania ze zbioru Sklepy cynamonowe stworzyli animację Ulica Krokodyli (1986).
ilustracja: Bruno Schulz, Autoportret, PD
W tym odcinku audycji profesor Andrzej Makowiecki mówi o kreacji postaci ojca w prozie Schulza, o „stałym kompleksie ojca” w jego pisarstwie, czym pisarz wykazuje ogromne podobieństwo do Franza Kafki. Ojciec schulzowski jest postacią ambiwalentną: z jednej strony nabiera cech demiurga, postaci potężnej i twórczej, z drugiej – podlega psychicznej i cielesnej degradacji, ponosi ostateczną klęskę. „Spoza tej szarzyzny i nędzy małomiasteczkowej przebłyskują raz po raz wielkie mity biblijne” – mówi o świecie przedstawionym Sklepów cynamonowych i Sanatorium pod Klepsydrą profesor Artur Sandauer. Ojciec nabiera cech proroczych, kiedy gromi sklepowych subiektów – Sandauer dopatruje się w takich obrazkach cech humoreski mitycznej. Rzeczywistość schulzowska ma charakter rytualny i mityczny – jest odtwarzana w nieskończoność. Fragmenty Sklepów cynamonowych czytają Juliusz Berger i Stanisław Zaczyk.
Bruno Schulz (ur. 1892 w Drohobyczu, zm. 1942 tamże) – polski pisarz, malarz, grafik i rysownik żydowskiego pochodzenia. Rozpoczął studia architektoniczne we Lwowie, które kilkakrotnie przerywał z powodu choroby i ostatecznie nigdy ich nie ukończył. Tuż po wybuchu I wojny światowej wyjechał do Wiednia, gdzie przez kilka miesięcy uczęszczał na zajęcia w politechnice i Akademii Sztuk Pięknych. Samodzielnie uczył się rysunku, litografii i grafiki. Do jego najsłynniejszych prac należy cykl grafik ze zbioru Xięga bałwochwalcza (1920-1922). Większość życia spędził w rodzinnym mieście, gdzie pracował jako nauczyciel rysunku w lokalnym gimnazjum. Drohobycz stał się tłem, a mieszkańcy miasteczka – bohaterami jego poetyckiej prozy, która sławę i rozgłos zyskała późno, bo dopiero w latach 30., kiedy to Schulz zaangażował się w życie warszawskiego światka literackiego i wydał Sklepy cynamonowe (1933), po ciepłym przyjęciu jego twórczości przez Zofię Nałkowską. Później wydał jeszcze cieszący się popularnością zbiór opowiadań Sanatorium pod Klepsydrą (1936). W 1941 roku do Drohobycza wkroczyli Niemcy, a cała rodzina Schulza trafiła do utworzonego w mieście getta. Po likwidacji szkoły, w której pracował, Bruno Schulz został początkowo zatrudniony przy inwentaryzacji zrabowanych przez okupantów zbiorów książek, później Niemcy wykorzystywali jego talent plastyczny do wykonywania różnorodnych prac malarskich – m.in. dekorowania ścian pokoju dziecięcego w willi jednego z gestapowców czy dekoracji wnętrz gestapowskiego kasyna. Pisarz został zastrzelony na drohobyckiej ulicy 19 listopada 1942 roku. Dzieła Schulza stały się przedmiotem doskonałych adaptacji filmowych: Wojciech Jerzy Has na motywach jego opowiadań nakręcił nominowane do Złotej Palmy w Cannes Sanatorium pod Klepsydrą (1973), a bracia Stephen i Timothy Quay na podstawie opowiadania ze zbioru Sklepy cynamonowe stworzyli animację Ulica Krokodyli (1986).
ilustracja: Bruno Schulz, Autoportret, PD
Tagi
Powiązane materiały
Powiązane materiały
-
czas trwania 9 min 19 sek
Przejdź do gatunku: audycja
Tajemny świat Brunona Schulza | Finezje literackie | 4/5
Tajemnice schulzowskiej Księgi
-
czas trwania 9 min 48 sek
Przejdź do gatunku: audycja
Tajemny świat Brunona Schulza | Finezje literackie | 5/5
-
czas trwania 9 min 29 sek
Przejdź do gatunku: audycja
Tajemny świat Brunona Schulza | Finezje literackie | 1/5
-
czas trwania 9 min 08 sek
Przejdź do gatunku: audycja
Tajemny świat Brunona Schulza | Finezje literackie | 2/5
-
czas trwania 29 min 44 sek
Przejdź do gatunku: dokument
Było ich trzech: Witkacy, Schulz, Gombrowicz | Świat według Schulza
Zobacz także
-
czas trwania 9 min 08 sek
Przejdź do gatunku: słuchowisko
Śpiewaj ogrody | Paweł Huelle | 36/45
Kaszubi, Niemcy, Gdańszczanie, Polacy i Francuzi; Wagner, Schubert i Rilke; muzyka, literatura, historia i współczesność – wszystkie elementy opowiadanej przez pisarza historii tworzą jeden wielki spójny świat zapisany na kartkach książki
-
czas trwania 10 min 19 sek
Przejdź do gatunku: słuchowisko
Fajrant | Andrzej Muszyński | 12/25
-
czas trwania 10 min 59 sek
Przejdź do gatunku: słuchowisko
Rdza | Jakub Małecki | 16/20
-
czas trwania 20 min 19 sek
Przejdź do gatunku: słuchowisko
Proces | Franz Kafka | 12/25
-
czas trwania 10 min 57 sek
Przejdź do gatunku: słuchowisko
Wiele demonów | Jerzy Pilch | 34/40
SKOMENTUJ
Dodaj komentarz.Poniżej znajduje się wtyczka systemu komentarzy DISQUS. Została ona napisana w html5, dlatego upewnij się czy Twój czytnik ekranu go wspiera. Oficjalnie wspierane przez DISQUS czytniki to VoiceOver i NVDA.
Przemieszczając się przyciskiem tab po kolejnych polach wtyczki, w 9 kroku (po pozycji udostępnij) możnesz wpisać treść komentarza. Jeśli jesteś już zalogowany zatwierdzić wysłanie Twojego komentarza możesz w kroku 10.
Jeśli nie jesteś zalogowany do systemu DISQUS możesz to zrobić w kroku 10. Możesz również logować się poprzez konta Facebook, Twitter lub Google+ w krokach kolejno 11, 12 i 13. W celu zarejestrowania nowego konta w DISQUS podaj swoje dane, w kroku 15 imię, 16 e-mail, 17 hasło. Zatwierdzić wysłanie komentarza można w kroku 18. comments powered by Disqus