Dublin Jamesa Joyce'a | Finezje literackie | 1/5
odtwarzaj/zatrzymaj - spacja|
przewiń w przód/przewiń w tył - strzałki prawo/lewo|
głośniej/ciszej - strzałki góra/dół|
jakość - q
Tłumaczka Małgorzata Goraj zastanawia się nad przyczynami emigracji Joyce'a
Opis materiału
„Zawsze Dublin kojarzy się najbardziej z Joyce’em” – mówi Małgorzata Goraj. Tłumaczka opowiada jednak także o innych „duchach” Dublina, do których zalicza wielu znanych artystów związanych z tym miastem. Zastanawia się również nad przyczynami wyjazdu Joyce’a z Dublina w młodym wieku i snuje rozważania na temat osobowości pisarza. Z pierwszej części cyklu możemy dowiedzieć się także o przebiegu święta Bloomsday, hucznie obchodzonego w Dublinie, podczas którego wielbiciele Ulissesa wędrują po mieście śladami powieściowego bohatera, Harolda Blooma. W odcinku można posłuchać również fragmentów Jednego dnia w dwóch miastach Joyce'a, audycji Studia Form Dokumentalnych z cyklu Na antenach świata. Jest to collage dokumentalny Radia Norweskiego NRK autorstwa Andora Birkelanda, w tłumaczeniu Jerzego Tuszewskiego. Audycja powstała z okazji 100-lecia urodzin irlandzkiego pisarza. Wykorzystano w niej fragmenty Ulissesa Jamesa Joyce'a i nagrania zrealizowane 16 czerwca 1981 roku w barze w Zurichu w Szwajcarii, gdzie Joyce często przebywał.
James Joyce (ur. 2 lutego 1882 roku w Dublinie, zm. 13 stycznia 1941 roku w Zurychu) – irlandzki pisarz tworzący w języku angielskim, uważany za największego eksperymentatora dwudziestowiecznej literatury. Wychowany w katolickiej irlandzkiej rodzinie, wykształcony w jezuickich szkołach, w wieku młodzieńczym odwrócił się od katolicyzmu. Studiował filologię i filozofię na University College w Dublinie. Rozpoczął też studia medyczne, po krótkim czasie porzucił je jednak, aby całkowicie poświęcić się literaturze. Po dwuletnim pobycie w Paryżu wraz ze swoją kochanką, Norą Bernacle, przeprowadził się do Włoch, gdzie aby zarobić na życie rodziny, uczył angielskiego. W domu Joyce’ów rozmawiano odtąd po włosku. Jego pierwsza powieść, Portret artysty z czasów młodości (publikowana w odcinkach w latach 1914-15), ma charakter autobiograficzny. Pojawia się w niej wiele z pozoru nieistotnych wydarzeń, ale to właśnie takie błahostki mogły jego zdaniem naprawdę naświetlić jego osobowość. Najsłynniejsza powieść Joyce’a, eksperymentalne dzieło Ulisses (1922, wydanie polskie 1969) nawiązuje natomiast do Odysei Homera i rozgrywa się w Dublinie podczas jednego dnia 1904 roku, przybierając kształt wędrówki po mieście akwizytora ogłoszeniowego L. Blooma oraz poety S. Dedala. Joyce posługuje się w niej tzw. monologiem wewnętrznym, względnością czasu i przestrzeni powieściowej, jednoczesnością scen i epizodów. Tym samym wyeksponował rolę ulotnych wrażeń, a przede wszystkim ludzkiej świadomości i sposobu jej funkcjonowania. Zrewolucjonizowało to kształt współczesnej prozy narracyjnej. Finneganów tren (1939, wydanie polskie 2012), ostatnie dzieło Joyce’a, jest pod względem formalnym jeszcze bardziej radykalne niż Ulisses. Ma postać sennej fantazji i eksploruje najgłębsze, mroczne zakamarki podświadomości, zaś w warstwie formalnej składa się głównie ze wielojęzycznych zbitek, kalamburów, neologizmów. Dzieło uważane jest powszechnie za najbardziej tajemniczy utwór literacki XX wieku.
Finezje literackie to cykl audycji Polskiego Radia, poświęcony znanym przedstawicielom świata literatury oraz zjawiskom literackim. W poszczególnych odcinkach poznajemy znanych twórców, słuchając fragmentów utworów, niekiedy w ich własnym wykonaniu, oraz przez wypowiedzi bliskich im osób, komentarze krytyków i historyków. Ta część cyklu poświęcona została miastu, w którym urodził się i mieszkał przez 27 lat pisarz James Joyce.
James Joyce (ur. 2 lutego 1882 roku w Dublinie, zm. 13 stycznia 1941 roku w Zurychu) – irlandzki pisarz tworzący w języku angielskim, uważany za największego eksperymentatora dwudziestowiecznej literatury. Wychowany w katolickiej irlandzkiej rodzinie, wykształcony w jezuickich szkołach, w wieku młodzieńczym odwrócił się od katolicyzmu. Studiował filologię i filozofię na University College w Dublinie. Rozpoczął też studia medyczne, po krótkim czasie porzucił je jednak, aby całkowicie poświęcić się literaturze. Po dwuletnim pobycie w Paryżu wraz ze swoją kochanką, Norą Bernacle, przeprowadził się do Włoch, gdzie aby zarobić na życie rodziny, uczył angielskiego. W domu Joyce’ów rozmawiano odtąd po włosku. Jego pierwsza powieść, Portret artysty z czasów młodości (publikowana w odcinkach w latach 1914-15), ma charakter autobiograficzny. Pojawia się w niej wiele z pozoru nieistotnych wydarzeń, ale to właśnie takie błahostki mogły jego zdaniem naprawdę naświetlić jego osobowość. Najsłynniejsza powieść Joyce’a, eksperymentalne dzieło Ulisses (1922, wydanie polskie 1969) nawiązuje natomiast do Odysei Homera i rozgrywa się w Dublinie podczas jednego dnia 1904 roku, przybierając kształt wędrówki po mieście akwizytora ogłoszeniowego L. Blooma oraz poety S. Dedala. Joyce posługuje się w niej tzw. monologiem wewnętrznym, względnością czasu i przestrzeni powieściowej, jednoczesnością scen i epizodów. Tym samym wyeksponował rolę ulotnych wrażeń, a przede wszystkim ludzkiej świadomości i sposobu jej funkcjonowania. Zrewolucjonizowało to kształt współczesnej prozy narracyjnej. Finneganów tren (1939, wydanie polskie 2012), ostatnie dzieło Joyce’a, jest pod względem formalnym jeszcze bardziej radykalne niż Ulisses. Ma postać sennej fantazji i eksploruje najgłębsze, mroczne zakamarki podświadomości, zaś w warstwie formalnej składa się głównie ze wielojęzycznych zbitek, kalamburów, neologizmów. Dzieło uważane jest powszechnie za najbardziej tajemniczy utwór literacki XX wieku.
Finezje literackie to cykl audycji Polskiego Radia, poświęcony znanym przedstawicielom świata literatury oraz zjawiskom literackim. W poszczególnych odcinkach poznajemy znanych twórców, słuchając fragmentów utworów, niekiedy w ich własnym wykonaniu, oraz przez wypowiedzi bliskich im osób, komentarze krytyków i historyków. Ta część cyklu poświęcona została miastu, w którym urodził się i mieszkał przez 27 lat pisarz James Joyce.
ilustracja: James Joyce, fot. Alex Ehrenzweig, Wikimedia Commons, PD
Tagi
Powiązane materiały
Powiązane materiały
-
czas trwania 9 min 31 sek
Przejdź do gatunku: audycja
Dublin Jamesa Joyce'a | Finezje literackie |2/5
O tradycji wędrówek śladami bohaterów „Ulissesa”
-
czas trwania 10 min 05 sek
Przejdź do gatunku: audycja
Dublin Jamesa Joyce'a | Finezje literackie | 3/5
-
czas trwania 8 min 39 sek
Przejdź do gatunku: audycja
Dublin Jamesa Joyce'a | Finezje literackie | 4/5
-
czas trwania 8 min 27 sek
Przejdź do gatunku: audycja
Dublin Jamesa Joyce'a | Finezje literackie | 5/5
Zobacz także
-
czas trwania 8 min 22 sek
Przejdź do gatunku: program publicystyczny
Wisława Szymborska | Szczęśliwy naród, który ma poetę... Polskie wiersze 1918 –2018
Ewa Sonneberg analizuje wiersz Wisławy Szymborskiej, zwracając szczególną uwagę na ukryte znaczenia w słowach. .„(...) Opowieść o możliwym, przekazana w sposób niemożliwy” – mówi
-
czas trwania 10 min 55 sek
Przejdź do gatunku: audycja
Alina Witkowska. Cześć i skandale | Finezje literackie | 5/5
-
czas trwania 9 min 57 sek
Przejdź do gatunku: wypowiedź
Kazimierz Orłoś | Notacje
-
czas trwania 8 min 46 sek
Przejdź do gatunku: audycja
Mickiewicz w oczach Słowackiego | Finezje literackie | 3/5
-
czas trwania 6 min 17 sek
Przejdź do gatunku: wywiad/rozmowa
Tadeusz Konwicki o wpływie rzeczywistości na literaturę
SKOMENTUJ
Dodaj komentarz.Poniżej znajduje się wtyczka systemu komentarzy DISQUS. Została ona napisana w html5, dlatego upewnij się czy Twój czytnik ekranu go wspiera. Oficjalnie wspierane przez DISQUS czytniki to VoiceOver i NVDA.
Przemieszczając się przyciskiem tab po kolejnych polach wtyczki, w 9 kroku (po pozycji udostępnij) możnesz wpisać treść komentarza. Jeśli jesteś już zalogowany zatwierdzić wysłanie Twojego komentarza możesz w kroku 10.
Jeśli nie jesteś zalogowany do systemu DISQUS możesz to zrobić w kroku 10. Możesz również logować się poprzez konta Facebook, Twitter lub Google+ w krokach kolejno 11, 12 i 13. W celu zarejestrowania nowego konta w DISQUS podaj swoje dane, w kroku 15 imię, 16 e-mail, 17 hasło. Zatwierdzić wysłanie komentarza można w kroku 18. comments powered by Disqus