Legenda Marka Hłaski | Finezje literackie | 3/5
odtwarzaj/zatrzymaj - spacja|
przewiń w przód/przewiń w tył - strzałki prawo/lewo|
głośniej/ciszej - strzałki góra/dół|
jakość - q
Nagroda Literacka Wydawców jako zapowiedź katastrofy
Opis materiału
W tym odcinku audycji, w przytoczonym fragmencie archiwalnego nagrania rozmowy Barbary Czekałowej z Markiem Hłasko, pojawia się temat życia w Warszawie oraz pisarskiego stylu 24-letniego wówczas prozaika, który zaprzecza, aby w swoim opisywaniu świata posuwał się do cynizmu, ale przyznaje, że zdarza mu się niektóre aspekty otaczającej rzeczywistości wyjaskrawiać. Pisarz Bohdan Czeszko mówi o emigracyjnym życiu Hłaski, o jego śmierci, a także o ich luźnej koleżeńskiej relacji.
W kolejnym fragmencie rozmowy z Grażyną Gronczewską Maria Hłasko odnosi się do atmosfery, która zaczęła gęstnieć wokół jej syna po tym, jak otrzymał prestiżową Nagrodę Literacką Wydawców za 1957 rok. Wspomina również jego plany wyjazdu do Francji, w uwieńczeniu sukcesem których znaczną rolę odegrał Antoni Słonimski. Hłasko nigdy więcej do Polski już nie wrócił. Fragment jego autobiografii Piękni dwudziestoletni oraz list do matki z Tel-Awiwu datowany na 7 grudnia 1959 roku czyta Tadeusz Chudecki.
Marek Hłasko (14 stycznia 1934 roku w Warszawie, zm. 14 czerwca 1969 roku w Wiesbaden) – pisarz-legenda, który dzięki nowatorstwu swej twórczości i nonkonformistycznemu sposobowi bycia (nazywano go „polskim Jamesem Deanem”) szybko zyskał status kultowego i stał się symbolem buntu przeciwko władzy i nurtowi socrealistycznemu w literaturze. Dzieciństwo spędził w Warszawie i Wrocławiu. Przerwał naukę w Liceum Techniczno-Teatralnym w Warszawie i rozpoczął w wieku 16 lat pracę jako kierowca ciężarówki. Był też korespondentem terenowym „Trybuny Ludu”. Debiutował w 1954 roku socrealistycznym jeszcze w formie i wymowie opowiadaniem Baza Sokołowska. Zostało ono następnie włączone do zrywającego z estetyką socrealizmu, debiutanckiego zbioru opowiadań Pierwszy krok w chmurach (1956), który zapewnił mu miano jednego z największych odkryć polskiej kultury lat 50., wiele nagród literackich i ogromną popularność. Młody pisarz został felietonistą „Po prostu” i został przyjęty do Związku Literatów Polskich.
Na podstawie jego opowiadań Aleksander Ford, Wojciech Jerzy Has i Czesław Petelski nakręcili filmy fabularne: Ósmy dzień tygodnia (1958), Pętlę (1957) oraz Bazę ludzi umarłych (1958, według opowiadania Głupcy wierzą w poranek). Kariera Hłaski rozwijała się w niezwykłym tempie do czasu, kiedy w 1958 roku wyjechał do Paryża na zaproszenie Instytutu Literackiego. Przedłużając swój pobyt, został przez krajowe władze uznany za uciekiniera i zdrajcę, nie przedłużono mu paszportu i tym samym zmuszono do ubiegania się o azyl zagranicą. Początkowo pozostał w Paryżu; mieszkał w Maison-Laffitte i pracował dla „Kultury” Jerzego Giedroycia, cały czas publikując opowiadania. W 1959 roku wyjechał do Izraela, gdzie imał się najróżniejszych prac i napisał m.in. powieści Wszyscy byli odwróceni (1964) oraz Drugie zabicie psa (1965); regularnie zmieniał miejsca pobytu, by w 1966 roku trafić do Hollywood, z nadzieją współpracy scenopisarskiej przy filmie Romana Polańskiego. Ostatecznie projekt został przez Polańskiego zarzucony, a Hłasko ponownie zaczął pracować fizycznie, m.in. jako robotnik. Kiedy jego sytuacja zaczęła się stabilizować – otrzymał pozwolenie na stały pobyt w USA i posypały się kolejne filmowe propozycje – pisarz nieoczekiwanie zmarł w niemieckim Wiesbaden, prawdopodobnie z powodu zmieszania środków nasennych z alkoholem.
W kolejnym fragmencie rozmowy z Grażyną Gronczewską Maria Hłasko odnosi się do atmosfery, która zaczęła gęstnieć wokół jej syna po tym, jak otrzymał prestiżową Nagrodę Literacką Wydawców za 1957 rok. Wspomina również jego plany wyjazdu do Francji, w uwieńczeniu sukcesem których znaczną rolę odegrał Antoni Słonimski. Hłasko nigdy więcej do Polski już nie wrócił. Fragment jego autobiografii Piękni dwudziestoletni oraz list do matki z Tel-Awiwu datowany na 7 grudnia 1959 roku czyta Tadeusz Chudecki.
Na podstawie jego opowiadań Aleksander Ford, Wojciech Jerzy Has i Czesław Petelski nakręcili filmy fabularne: Ósmy dzień tygodnia (1958), Pętlę (1957) oraz Bazę ludzi umarłych (1958, według opowiadania Głupcy wierzą w poranek). Kariera Hłaski rozwijała się w niezwykłym tempie do czasu, kiedy w 1958 roku wyjechał do Paryża na zaproszenie Instytutu Literackiego. Przedłużając swój pobyt, został przez krajowe władze uznany za uciekiniera i zdrajcę, nie przedłużono mu paszportu i tym samym zmuszono do ubiegania się o azyl zagranicą. Początkowo pozostał w Paryżu; mieszkał w Maison-Laffitte i pracował dla „Kultury” Jerzego Giedroycia, cały czas publikując opowiadania. W 1959 roku wyjechał do Izraela, gdzie imał się najróżniejszych prac i napisał m.in. powieści Wszyscy byli odwróceni (1964) oraz Drugie zabicie psa (1965); regularnie zmieniał miejsca pobytu, by w 1966 roku trafić do Hollywood, z nadzieją współpracy scenopisarskiej przy filmie Romana Polańskiego. Ostatecznie projekt został przez Polańskiego zarzucony, a Hłasko ponownie zaczął pracować fizycznie, m.in. jako robotnik. Kiedy jego sytuacja zaczęła się stabilizować – otrzymał pozwolenie na stały pobyt w USA i posypały się kolejne filmowe propozycje – pisarz nieoczekiwanie zmarł w niemieckim Wiesbaden, prawdopodobnie z powodu zmieszania środków nasennych z alkoholem.
Finezje literackie to cykl audycji Polskiego Radia, poświęcony znanym przedstawicielom świata literatury oraz zjawiskom literackim. W poszczególnych odcinkach poznajemy znakomitych twórców, słuchając fragmentów utworów, niekiedy w ich własnym wykonaniu, oraz przez wypowiedzi bliskich im osób, komentarze krytyków i historyków. Ten cykl Finezji poświęcony został twórczości Marka Hłaski.
ilustracja: Zbigniew Kresowaty, Marek Hłasko, Wikimedia Commons
Tagi
Powiązane materiały
Powiązane materiały
-
czas trwania 10 min 02 sek
Przejdź do gatunku: audycja
Legenda Marka Hłaski | Finezje literackie | 4/5
Hłasko krytycznie o polskiej kinematografii
-
czas trwania 9 min 59 sek
Przejdź do gatunku: audycja
Legenda Marka Hłaski | Finezje literackie | 5/5
-
czas trwania 9 min 43 sek
Przejdź do gatunku: audycja
Legenda Marka Hłaski | Finezje literackie | 1/5
-
czas trwania 9 min 45 sek
Przejdź do gatunku: audycja
Legenda Marka Hłaski | Finezje literackie |2/5
Zobacz także
-
czas trwania 7 min 47 sek
Przejdź do gatunku: audycja
Eugene Ionesco | Finezje literackie | 5/5
Eugène Ionesco jako twórca całkowicie apolityczny
-
czas trwania 8 min 44 sek
Przejdź do gatunku: audycja
Człowiek i kamienie | Finezje literackie | 2/5
-
czas trwania 9 min 22 sek
Przejdź do gatunku: audycja
Wspomnienie kabaretów XX-lecia | Finezje literackie | 3/5
-
czas trwania 9 min 05 sek
Przejdź do gatunku: audycja
Mieć czy być? | Finezje literackie | 2/4
-
czas trwania 25 min 29 sek
Przejdź do gatunku: wywiad/rozmowa
Aleksander Kościów | Świat młodych
SKOMENTUJ
Dodaj komentarz.Poniżej znajduje się wtyczka systemu komentarzy DISQUS. Została ona napisana w html5, dlatego upewnij się czy Twój czytnik ekranu go wspiera. Oficjalnie wspierane przez DISQUS czytniki to VoiceOver i NVDA.
Przemieszczając się przyciskiem tab po kolejnych polach wtyczki, w 9 kroku (po pozycji udostępnij) możnesz wpisać treść komentarza. Jeśli jesteś już zalogowany zatwierdzić wysłanie Twojego komentarza możesz w kroku 10.
Jeśli nie jesteś zalogowany do systemu DISQUS możesz to zrobić w kroku 10. Możesz również logować się poprzez konta Facebook, Twitter lub Google+ w krokach kolejno 11, 12 i 13. W celu zarejestrowania nowego konta w DISQUS podaj swoje dane, w kroku 15 imię, 16 e-mail, 17 hasło. Zatwierdzić wysłanie komentarza można w kroku 18. comments powered by Disqus