Antoni Słonimski | Finezje literackie | 4/5
W przedostatniej części cyklu historyk literatury, Andrzej Niewiadowski,
zwraca uwagę na „misyjny” charakter pisarstwa Słonimskiego, który, podobnie jak
Bolesław Prus, uważał swoją twórczość za rodzaj służby społecznej. Badacz mówi zwłaszcza
o antyutopijnej powieści fantastycznej autora Kronik tygodniowych, Torpedzie
czasu, której bohaterowie cofają się w czasie i bezskutecznie próbują
zmienić bieg historii. Profesor Jadwiga Sawicka mówi o Słonimskim jako o dumnym
ze swej warszawskości warszawiaku, a jednocześnie najbardziej zjadliwym krytyku
wszystkiego, co się w mieście działo. Fragment Kronik londyńskich czyta w audycji Bronisław Pawlik, a felietonu o
Warszawie z cyklu Kroniki tygodniowe –
Włodzimierz Press.
Finezje literackie
to cykl audycji Polskiego Radia, poświęcony znanym przedstawicielom świata
literatury oraz zjawiskom literackim. W poszczególnych odcinkach poznajemy
znanych twórców słuchając fragmentów utworów, niekiedy w ich własnym wykonaniu,
oraz poprzez wypowiedzi osób, które ich znały, cytowane fragmenty listów,
komentarze krytyków i historyków.
Antoni Słonimski
(ur. 15 listopada 1895 roku w Warszawie, zm. 4 lipca 1976 roku tamże) – polski
poeta, felietonista, satyryk i krytyk teatralny. Pochodził z zasymilowanej rodziny
żydowskiej. W 1917 roku ukończył Szkołę Sztuk Pięknych w Warszawie. W 1918 roku
współtworzył słynną warszawską kawiarnię literacką Pod Picadorem, a w 1919 roku
– grupę poetycką Skamander, z którą mniej lub bardziej regularnie współpracował
do wybuchu II wojny światowej. Współpracował też z „Kurierem Polskim”
(1920–1923) i „Wiadomościami Literackimi” (1924–1939), w których w latach
1927–1939 publikowany był słynny cykl jego felietonów, zatytułowany Kroniki tygodniowe. Pisał teksty dla
kabaretów, m.in. dla Czarnego Kota, Qui Pro Quo i Cyrulika Warszawskiego. Był
członkiem Związku Zawodowego Literatów Polskich i polskiej sekcji PEN Clubu. W
działalności publicystycznej opowiadał się za ideą Polski wielokulturowej i
tolerancyjnej, opartej na zasadach wolności i równości; do czasu utworzenia
obozu w Berezie Kartuskiej popierał działalność Józefa Piłsudskiego. Podczas II
wojny światowej przebywał na emigracji, początkowo w Paryżu, a po kapitulacji
Francji – w Londynie. Do Polski wrócił na stałe w 1951 roku. Pisywał m.in. do
„Nowej Kultury” (1950–1962) i „Szpilek” (1953–73). W latach 1956–59 był
prezesem Związku Literatów Polskich, później został odsunięty przez Władysława
Gomułkę od sprawowania funkcji publicznych. Poświęcił się wówczas działalności
opozycyjnej. W marcu 1964 roku wraz z Janem Józefem Lipskim zainicjował tzw.
„List 34” przeciwko polityce kulturalnej partii, krytykował też władze w
związku z antysemicką nagonką po marcu ‘68. Od 1970 roku publikował w
„Tygodniku Powszechnym”.
ilustracja: Antoni Słonimski, fot. Władysław Miernicki, mat. Narodowego Archiwum Cyfrowego
SKOMENTUJ
Dodaj komentarz.Poniżej znajduje się wtyczka systemu komentarzy DISQUS. Została ona napisana w html5, dlatego upewnij się czy Twój czytnik ekranu go wspiera. Oficjalnie wspierane przez DISQUS czytniki to VoiceOver i NVDA.
Przemieszczając się przyciskiem tab po kolejnych polach wtyczki, w 9 kroku (po pozycji udostępnij) możnesz wpisać treść komentarza. Jeśli jesteś już zalogowany zatwierdzić wysłanie Twojego komentarza możesz w kroku 10.
Jeśli nie jesteś zalogowany do systemu DISQUS możesz to zrobić w kroku 10. Możesz również logować się poprzez konta Facebook, Twitter lub Google+ w krokach kolejno 11, 12 i 13. W celu zarejestrowania nowego konta w DISQUS podaj swoje dane, w kroku 15 imię, 16 e-mail, 17 hasło. Zatwierdzić wysłanie komentarza można w kroku 18. comments powered by Disqus