II Sonata na skrzypce i fortepian | Krzysztof Penderecki
odtwarzaj/zatrzymaj - spacja|
przewiń w przód/przewiń w tył - strzałki prawo/lewo|
głośniej/ciszej - strzałki góra/dół|
jakość - q
Posłuchaj więcej utworów w Kolekcji specjalnej TRZEJ KOMPOZYTORZY
Opis materiału
II Sonatę
skrzypcową Penderecki napisał dla Anne-Sophie Mutter, jak wielu innych
kompozytorów współczesnych (np. Witold Lutosławski) zafascynowany jej kunsztem
interpretacyjnym. Utwór składa się z pięciu części i ma znaczne rozmiary – jest
prawie tak długi, jak koncerty skrzypcowe tego kompozytora.
Budowa całości nosi znamiona symetrii – dwie pierwsze części są ze sobą połączone (wykonywane bez przerwy), podobnie jak dwie ostatnie. Częścią izolowaną, a jednocześnie formalnym i ekspresyjnym centrum utworu, jest natomiast Notturno. W nim najpełniej przejawia się „syntetyczny” język muzyczny Pendereckiego – pełen zwrotów czysto tonalnych, ale i niespodziewanych rozwiązań harmonicznych, skrajnie chromatycznej melodyki (motywy półtonowe) i zmienności rytmicznej, przesiąknięty polifonią.
Druga cześć (Allegro scherzando) utrzymana jest w wyraźnie „rosyjskiej” atmosferze, czerpiącej z tradycji Dymitra Szostakowicza. Przełamuje ją podany w fortepianie rytm tanga, wprowadzając iście „kawiarniany” nastrój. Punktowany, taneczny rytm przenika też część czwartą Sonaty (Allegro), lecz jej główna myśl muzyczna przypomina również o pierwszym geście całego utworu – skrzypcowym pizzicato. W finałowym Andante kompozytor przywołuje wszystkie najważniejsze tematy dzieła, dowodząc jego przemyślanej integracji i logicznej złożoności.
Oba instrumenty traktowane są w Sonacie partnersko, choć bardziej rozbudowana jest partia skrzypiec, oparta na szerokim zakresie rejestrów i oszczędnym użyciu „efektów specjalnych”. Jedynie glissando skrzypiec równoczesne z klasterem fortepianu, w kulminacyjnym punkcie części czwartej, przypomina o awangardowym rodowodzie kompozytora.
Konteksty
Budowa całości nosi znamiona symetrii – dwie pierwsze części są ze sobą połączone (wykonywane bez przerwy), podobnie jak dwie ostatnie. Częścią izolowaną, a jednocześnie formalnym i ekspresyjnym centrum utworu, jest natomiast Notturno. W nim najpełniej przejawia się „syntetyczny” język muzyczny Pendereckiego – pełen zwrotów czysto tonalnych, ale i niespodziewanych rozwiązań harmonicznych, skrajnie chromatycznej melodyki (motywy półtonowe) i zmienności rytmicznej, przesiąknięty polifonią.
Druga cześć (Allegro scherzando) utrzymana jest w wyraźnie „rosyjskiej” atmosferze, czerpiącej z tradycji Dymitra Szostakowicza. Przełamuje ją podany w fortepianie rytm tanga, wprowadzając iście „kawiarniany” nastrój. Punktowany, taneczny rytm przenika też część czwartą Sonaty (Allegro), lecz jej główna myśl muzyczna przypomina również o pierwszym geście całego utworu – skrzypcowym pizzicato. W finałowym Andante kompozytor przywołuje wszystkie najważniejsze tematy dzieła, dowodząc jego przemyślanej integracji i logicznej złożoności.
Oba instrumenty traktowane są w Sonacie partnersko, choć bardziej rozbudowana jest partia skrzypiec, oparta na szerokim zakresie rejestrów i oszczędnym użyciu „efektów specjalnych”. Jedynie glissando skrzypiec równoczesne z klasterem fortepianu, w kulminacyjnym punkcie części czwartej, przypomina o awangardowym rodowodzie kompozytora.
Konteksty
Całościową analizę utworu przedstawił David Fanning w książce programowej Warszawskiej Jesieni 2003 roku.
fot. Marek Suchecki
SKOMENTUJ
Dodaj komentarz.Poniżej znajduje się wtyczka systemu komentarzy DISQUS. Została ona napisana w html5, dlatego upewnij się czy Twój czytnik ekranu go wspiera. Oficjalnie wspierane przez DISQUS czytniki to VoiceOver i NVDA.
Przemieszczając się przyciskiem tab po kolejnych polach wtyczki, w 9 kroku (po pozycji udostępnij) możnesz wpisać treść komentarza. Jeśli jesteś już zalogowany zatwierdzić wysłanie Twojego komentarza możesz w kroku 10.
Jeśli nie jesteś zalogowany do systemu DISQUS możesz to zrobić w kroku 10. Możesz również logować się poprzez konta Facebook, Twitter lub Google+ w krokach kolejno 11, 12 i 13. W celu zarejestrowania nowego konta w DISQUS podaj swoje dane, w kroku 15 imię, 16 e-mail, 17 hasło. Zatwierdzić wysłanie komentarza można w kroku 18. comments powered by Disqus